Dossier Fijn Stof

Gedurende een aantal weken behandelt de redactie de fijn-stof problematiek.
Op 22 december  overliepen we de (alarmerende) fijn stof metingen.
Later spraken we met professor Nic Van Larebeke, canceroloog verbonden aan de Gentse Universiteit. Hij leidde onderzoek naar het verband tussen fijn stof en kanker.
Verder overliepen we met Mie Van den Kerchove van de VMM de fijn stof bronnen- en metingen. “We zijn nog lang niet toe aan een structurele verbetering. We vrezen dat we de nieuwe  norm tegen 2015 niet zullen halen”.
Tenslotte haalden we Jan Winters, adjunct-kabinetchef van Vlaams minister Crevits ( Leefmilieu, CD&V), en Bram Claeys van de Bond Beter Leefmilieu in de studio.

Deel 1: De weersomstandigheden juist vóór de kerst van 2007 deden de fijn stof gehaltes pieken. Op de website van de Intergewestelijke Cel voor het Leefmilieu  (IRCEL) zijn de meetwaarden beschikbaar en het zag niet proper uit: de normen zullen in de toekomst moeten verstrengd worden, maar zelfs die halen we in de verste verte niet en rond 20 december werden extreme waarden bereikt.
We overlopen de getallen: wat is de fijn stof-limiet, hoe ver en waar zitten we erboven?

Deel 2: Nic van Larebeke is canceroloog aan de Universiteit van Gent. Vincent Du Four maakte een doctoraatstudie (met Van Larebeke als promotor) die de impakt van milieuvervuiling op het aantal kankergevallen onderzocht.
De conclusies zijn verontrustend: 2,5 tot 12,5 % van de niet-rokende Vlamingen sterft aan kanker als gevolg van diverse vormen van vervuiling schat Van Larebeke.
De impakt van milieuvervuiling op het aantal kankers wordt zwaar onderschat door “het establishment”, zegt hij verder, en hij verwijst dan (naast de vervuilende industrie)  bijvoorbeeld naar de IARC.
Voor de volledige studie, klik HIER.

Deel 3: Met VMM woordvoerster Mie Van den Kerchove  bespreken we hoofdzakelijk de fijn stof bronnen en  -meetresultaten.
We halen de huidige norm niet (maximum 35 dagen per jaar een overschrijding van de 50microgram per kubieke meter lucht van de deeltjes kleiner dan 10 micrometer) en zullen in 2008 uitstel tot 2011 moeten vragen aan Europa.
De nieuwe norm (in stedelijke gebieden maximum 20 microgram per kubieke meter van deeltjes kleiner dan 2,5micrometer ) moet tegen 2015 gehaald worden.
VMM vreest dat we die nieuwe norm niet zullen halen. Momenteel meten we 25 tot 30 microgram stof (van minder dan 2,5 micrometer) per kubieke meter.
Er zijn al veel inspanningen geleverd en eind jaren ’90 is er een sterke daling genoteerd van zowel de fijn stof uitstoot als de gemeten fijn stof waarden. Sedert 2001 is er echter een stagnatie merkbaar.
Van den Kerchove wijst verder op de invloed van de weersomstandigheden (wintersmog in 2005 en de hittegolf van 2003). De klimaatverandering heeft ook een nefaste impakt.

Deel 4a: eerst gaan we met Jan Winters (kabinet Vlaams minister voor leefmilieu Hilde Crevits) door het fijn stof plan.  Kopie van het Saneringsplan: klik HIER.  Wat betreft de uitstoot door het fijn stof wijst hij op de verbetering die er gekomen is door de properder dieselmotoren; en dat die zich in de toekomst nog  zal doorzetten. Verder zijn er de ecopremies voor propere motoren en roetfilters.  De buitenlandse kamions zijn ook veel minder vervuilend geworden dankzij strengere Duitse normen. Belgie denkt dan weer aan kilometerheffingen om de uitstoot te verminderen.
De uitstoot door de industrie is veel veminderd door effectieve aanpak van de puntbronnen (vb schoorstenen). Diffuse bronnen (vb stof tengevolge van overslag en raffinaderijfakkels) zijn veel moeilijker aan te pakken.
Voor Antwerpen is het konkreet aktieplan nog niet klaar. Ivm verkeer zal men proberen de stofuitstoot te beperken door bijvb de files te verminderen en een overstap van vrachtvervoer naar binnenschepen te stimuleren.

Deel 4b: Bram Claeys (Bond Beter Leefmilieu) en Jan Winters (kabinet leefmilieu) debateren over het fijn stof. Bram Claeys vindt dat er niet ver genoeg gegaan wordt. Er worden geen maatregels genomen die het verkeersvolume zullen verminderen zegt BBL, en dat is nodig. Hij wijst er verder op dat, alhoewel het meeste stof in onze lucht van het buitenland afkomstig is,  Vlaanderen twee keer zoveel fijn stof “exporteert” dan dat er binnenwaait.  Verder vindt hij dat Vlaanderen internationaal teveel voor een afzwakking van de normen pleit.  Jan Winters zegt dat we realistisch moeten zijn en de kosten van de verdere vermindering moeten in rekening  gebracht  worden.  Claeys geeft toe dat de kosten om de luchtkwaliteit in Vlaanderen verder te verbeteren hoog zijn, maar zegt dat anderzijds de baten zeer hoog zijn.
Volgens Bram Claeys zal de luchtkwaliteit in de toekomst waarschijnlijk verbeteren, maar hij denkt dat we met het huidig beleid de Europese normen niet zullen halen, bovendien zijn die normen niet streng genoeg aangezien ze te licht zijn voor de Wereld Gezondheidsorganisatie. Jan Winters is ervan overtuigd dat we de normen wel zullen halen.

Podcast: Play in new window | Download

Subscribe: Apple Podcasts | Android | RSS