Joden en anti-Zionisme: gesprek met Lucas Catherine

Israël noemt zichzelf de Joodse Staat. Toch zijn er ook joden die niet zo gelukkig zijn met de kreatie van Israel. Op 10 augustus spraken we met de New-Yorkse rabijn Weiss van Neturei Karta, de meest uitgesproken anti-israëlische joden.

In de studio  hebben we Lucas Catherine om verdere achtergrond en commentaar te geven bij de stellingen van Weiss.

We hebben het achtereenvolgens over de oorsprong van Neturei Karta, waarom ze tegen Israël zijn, waarom zoveel andere joden israel wel steunen, de steun en tegenstand die ze ondervinden (te herbeluisteren vanaf 21′ 40”). Tenslotte gaan we dieper in op de zwaarste kritieken aan het adres van Neturei Karta, namelijk hun symphatie destijds voor Yasser Arafat en tegenwoordig voor het Iraans regime (vanaf 41′ 25”).

herbeluister via de link op het einde van dit artikel

Rabijn Weis van Neturei Karta over de oorsprong van Nuturei Karta en waarom ze tegen het Zionisme zijn:
De meerderheid van de beperkte gemeenschap in Palestina, die er al honderden jaren was, was zeer religieus en leefde in harmonie met andere gemeenschappen. Toen  begon de zionistische kolonisatie.  De traditionele (Palestijnse) gemeenschap begint zich te verzetten tegen het zionisme.  Weiss herhaalt verschillende malen tijdens het interview dat de belangrijkste leiders van de joodse gemeenschap tegen het zionisme waren. Vanaf de jaren dertig werden de joden die zich tegen het zionisme keerden “Neturei Karta” genoemd; Aramees voor “beschermers van de stad”, naar een verhaal uit de bijbel waarbij een aantal wijzen die bij een dorp aankomen vragen wie de beschermers van de stad zijn, de “Neturei Karta”. In de anti-zionistische slogans en graffiti die op de muren van de joodse wijken stonden en staan  worden de Zionisten vernielers van de stad genoemd en de anti-zionisten dus de beschermers of “Neturei Karta”.

Volgens Weiss heeft god de joden verbannen van het heilig land omdat ze spiritueel faalden en ze mogen geen stappen ondernemen om die verbanning ongedaan te maken. De zionisten maakten misbruik van het verlangen naar het beloofde land om joden te lokken naar Palestina. Zelfs moest Palestina  leeg geweest zijn dan hadden de joden daar niets te zoeken volgens Weiss. Maar doordat de palestijnen er al zitten maken de Zionisten het er alleen maar erger op want ze stelen het land van anderen, wat ook al in tegenstalling is met de Torah. Judaisme bestaat al duizenden jaren zegt Weiss terwijl  Zionisme ongelovige nieuwlichterij is en  dus in konflikt met de traditionele joodse gemeenschap in Palestina. Theodore Herzl, de aartsvader van het zionisme, wilde het judaisme van een religie tot een nationaliteit transformeren met land, leger en trots. Materialistisch en goddeloos, aldus Weiss. Eerst wilden ze naar Oeganda of elders, maar daarvoor  zouden de atheistische zionisten  geen steun  krijgen van de meer ortodoxe joden. Het idee werd dus dat alle joden verlangden  naar het heilig land en dat de tijd dat de verlossing gekomen is. Dat klopt niet volgens  Weiss: “god heeft ons wegens onze zonden verbannen van het heilig land als natie en zo staat het in de thora”.

Lucas Catherine relativeert de stelling dat er altijd een joodse aanwezigheid geweest is in Palestina.  Die was er inderdaad maar was op het einde vande 19e eeuw gereduceerd tot één familie. In periodes waar er geruchten waren dat een messias op komst was was er een immigratiegolf van  joden naar Palestina en was de joodse aanwezigheid wel belangrijker.

In het volgend geluidsfragment legt Weis uit waarom veel orthodoxe joden nu toch voor israel zijn, of zich niet laten horen ertegen (herbeluister vanaf  de 13e minuut):
Van vóór de kreatie van Israel kregen de zionistische stichters kontrole over de joodse gemeenschap en er ontstond verdeeldheid. De Agudas Yisroel beweging vond dat ze in de regering moesten vertegenwoordigd zijn. Ze moeten niet naar het leger en hangen geen israelische vlaggen uit maar hebben wel vertegenwoordigers in de instellingen van de staat Israel. Om de steun van de orthodixe joden te garanderen begonnen de zionisten volgens Weiss op angst in te spelen: de zionisten zeiden dat er een religieus konflikt met de arabieren is die de joden haten en dus is er een joodse staat nodig voor bescherming. Veel joden zijn niet echt voor de staat Israel, aldus Weiss, maar ze zijn wel bang van de moslims als gevolg van de zionistische vrees- propaganda en daarom steunen velen toch de staat Israel.; omdat die een bescherming tegen de arabische omgeving zou vormen. Veel orthodoxe joden, om niet te zeggen de meeste, ook in Antwerpen, zijn echter tegen  het Zionisme maar durven niet spreken wegens de intimidatie.

Lucas Catherine beaamt dat Agudas, een overkoepelende orthodoxe joodse organisatie, oorspronkelijk tegen het Zionisme was. De eerste jood die vermoord werd door andere joden was de vertegenwoordiger van Agudas in Palestina, Jacob Israel de Haan, een Hollandse jood. Hij werd vermoord in 1924 toen hij een petitie ging afgeven die de Palestijnen steunde in hun verzet tegen de Zionistische kolonisatie.
Catherine gaat akkoord dat praktisch/financiele motieven veel orthodoxe joden ertoe heeft gebracht Israel te tolereren en te steunen maar preciseert dat ook de holocaust een cruciale faktor was: De angst die de genocide veroorzaakte zorgde voor een omslag. Anderzijds was er inderdaad een sterk financieel motief: door deel te nemen aan de “joodse” staat kregen de orthodoxen  subsidies en konden ze religieuze regels doen opleggen, met daaraan opnieuw een aantal inkomsten verbonden.

Rabijn Weiss van Neturei Karta over de steun die Neturei Karta krijgt, en de steun in Antwerpen ( herbeluister vanaf 21min 40sec):
Het verhaal dat ze bij hun betogingen maar met een dozijn zijn klopt niet volgens Weiss. Neturei Karta  voert actie met andere andere organisaties onder de CRC koepel (nvdr:  Central Rabbinical Congress,  gesticht in 1948 door de minder radikale Satmar organisatie). Weiss verwijst naar rabijn Teitelbaum een belangrijke rabijn die ontsnapte aan de holocaust. Teitelbaum was sterk anti zionistisch was, emigreerde van Jerusalem naar New York en richtte anti-zionistische organisaties op. Er kwam 100.000 mensen spontaan op straat in het midden van de nacht toen zijn overlijden bekend werd in ’79. Zijn kozijn en opvolger stierf in april op 91 jarige leeftijd. (nvdr: Burgemeester Bloomberg woonde zijn begrafenis bij). Volgens Wess heeft de anti-zionistische Teitelbaum veel volgers in Antwerpen.  Maar ze zullen niet praten want ze zijn bang voor repercusies. In de VS, Montreal en  Jerusalem durven ze meer praten, ondanks de soms hevige aanvallen. Dit komt doordat de anti-zionistische groep in die steden groter is en zelfvoorziend.

Lucas  Catherine stelt dat de massabetoging ter ere van Teitelbaum waarnaar Weiss refereert  moet geinterpreteerd worden als een eerbetuiging aan de man als religieus leider, eerder dan aan zijn anti-Zionistische overtuiging.   Anderzijds blijven volgens Catherine veel orthodoxe joden “a-Zionistisch”.  Ze steunen Israel niet maar vinden openlijke kritiek naar buiten  ongepast. In Antwerpen is  Shmiel Mordche Borreman de enige orthodoxe jood die luidop tegen Israel ageert. Borremans is oprichter van anti-zionistisch Jesjoeroen, Joden tegen zionisme.
Catherine vertelt verder over de unie van progressieve joden, in Brussel aktief, die zich ook kritisch opstellen ten opzichte van Israel. Ze gaan hierin echter niet zover als Neturei Karta en staan de verdeling van Palestina in twee staten voor. Hun vertegenwoordiging in Vlaanderen is bovendien zeer beperkt.

In  het volgend geluidsfragment heeft Weiss het over de opositie en intimidatie die anti-zionistische joden ondervinden in het algemeen en in de VSA door AIPEC in het bijzonder (herbeluister vanaf 33min 25sec):
Als ze demonstreren worden ze fysiek aangevallen. Ze moeten beschermd worden door de politie.  Weiss geeft als voorbeeld Londen, waar Neturei Karta een officiele vertegewoordiging heeft. Dat soort aanvallen wordt niet georganiseerd door Israel, maar wel getolereerd.

Ook politiek zijn er organisaties die ageren tegen anti-zionisten. AIPAC in de VS is de belangrijkste. Die volgen de media en reageren op kritiek aan het adres van Israel; schrijven de pers aan, dreigen niet meer te adverteren, noemen ze anti-semiet.Mensen worden ontslagen na betogingen, want werkgevers worden gekontakteerd en onder druk gezet om deelnemers aan betogingen te ontslaan. Een paar jaar geleden had CRC een aantal anti-israelische radiospots geplaatst. Direct erna werd een e-mail en fax campagne opgestart om winkels te boycotten die CRC gebruiken voor het verkrijgen van kosher- certificaten.  Het certifieren van kosjer voeding is een belagrijke bron van inkomsten voor Rabbinical organisations. Anti-zionistische leraars in scholen geleid door zionisten kunnen hun mond niet open doen. Dan heeft Weiss het over AIPEC “american israeli public affairs commitee”. Als iemand zich uitspreekt voor de palestijnen of tegen Israel dan zal AIPEC ervoor zorgen dat hij de verkiezingen verliest.  Weis haalt verder het voorbeeld aan van twee politici in Atlanta die kritisch waren en de verkiezingen  verloren door AIPAC druk. Iedereen, van president tot bodem, democraten en republikeinen komt jaarlijks zijn steun betuigen aan AIPEC. En dat is maar 1 van de organisaties. Verder veteld Weiss  over de Israelische politie die een sinagoog van anti-zionisten vorig jaar binneviel en alles kort en klein sloeg. In America beschermt de politie hen tenminste nog.

Lucas Catherine getuigt van het feit dat op de grootste joodse website in Antwerpen, het forum van Henri Rosenberg, in augustus nog werd opgeroepen om Borreman, de anti-zionistische jood, neer te schieten. Hij wijst er  verder op dat de zionistische  lobby zeker niet alleen uit joden bestaat maar vooral uit konservatieve kristenen. Dit lijkt in tegenspraak met het feit dat de kristenen altijd de joden vervolgd hebben. Door een gepaste interpretatie van de bijbel  slaagden de konservatieve christenen er echter in hun jodenhaat om te buigen tot een fanatieke aanhang voor Israel.

Neturei Karta wordt een aantal zaken verweten: zo kreeg  rabijn Hirsh, Neturei Karta leider in Palestina, geld van Arafat (herbeluister vanaf 41 min 25sec):
Weiss ontkent dat niet maar ziet er ook geen graten in. Hirsh was vertegenwoordiger van de joden in het gebied onder beheer van de palestijnse autoriteit.  “Als die hem betaalde, dat god hem dan zegene”, aldus Weiss. Neturei Karta heeft als organisatie niets ontvangen van Arafat maar het is mogelijk dat Hersh iets gekregen heeft en “so what”.  Weiss vermeldt dat Hirsh in Jerusalem door tegenstanders zuur in zijn gezicht gesmeten kreeg en daardoor nu op een oog blind is. Volgens Weiss is die beschuldiging weer een manier om alle tegenstand tegen Israel zwart te maken: de palestijnse autoriteit is terroristisch, en Israel door zijn erkenning in de VN heeft een legitimiteit die het misbruikt. Dat Israel in 1947 erkend is was niet de wil van de joden, aldus Weiss, noch van de christenen, noch van de moslims. Verder vermeldt hij dat  hoofdrabijn van Jerusalem in november ’47 een brief zou geschreven hebben naar de voorzitter van de VN om te vragen Jerusalem buiten de staat Israel te houden. De pro-israelische propaganda heeft geleid tot de fout van de creatie van Israel.

Lucas Catherine zegt dat de samenwerking met de Palestijnse autoriteit in overeenstemming is met de orthodox-joodse stelling dat de joden de overheid van het land waar ze blijven moeten eerbiedigen. Arafat had ook een joods minister van joodse aangelegenheden benoemt met eigen budget, en op  die manier is er aleszins ook geld gevloeid van de Palestijnse autoriteit naar joden in Palestina. De demonisering van de Palestijnse autoriteit doet denken aan het beeld dat geschetst wordt van het lot van de joden in de Arabische wereld, een beeld dat volgens Catherine volledig verkeerd is: de behandeling van de joden in Europa is sedert de kruistochten verschrikkelijk geweest, in de Arabische wereld was dat niet zo.

Een ander zwaar punt van kritiek op Neturei karta is de houding tegenover Iran (herbeluister vanaf 45min18sec). Neturei Karta heeft goede relaties met Iran, wiens president recentelijk  voor de vernietiging van Israel pleitte. Neturei Karta heeft Iran ook een aantal keren bezocht en gesproken met politieke vertegenwoordigers. We legden Weiss hierover het vuur aan de schenen:
De vijandigheid tussen joden en moslims is een politieke zaak, aldus Weiss. Vroeger waren er goede relaties overal in de moslimwereld, veel beter dan tussen joden en christenen.
Joden hebben over het algemeen in redelijk goede omstandigheden geleefd in Iran, ondanks het feit dat er geen mensenrechtengroepen bestonden. Zelfs sinds de tijd van de ajatolas hebben de joden nog vertegenwoordigers in de regering en mogen ze nog altijd hun godsdienst uitoefenen. Weiss begrijpt de stelling van Ahmadinedjad dat de Europeanen maar in Europa een gebied aan de joden hadden moeten geven, niet het land van een volk dat niets te maken had met de genocide.
Ahmadinedjad heeft de holocaust een mythe genoemd die misbruikt wordt.  Volgens Weiss heeft hij de holocaust niet echt ontkend. En wat hij zei was een ongelukkige respons op de druk waaronder hij stond en Weiss herhaalt dat alle politieke en religieuze vertegenwoordigers die hij gesproken heeft tegen Israel waren, niet de joden.  De joden in Iran worden nog altijd beschermd. Er zijn nog 35000 joden in Iran, de sinagogen in Iran zijn duidelijk aangegeven, in Londen niet.  Iran is dus niet anti-joods. De te volgen politiek tegenover Iran, volgens Weiss, is ze niet in een hoek te drummen. Hij wijst er ook nog op dat Israel ook gezegd heeft dat ze kernwapens zullen gebruiken “indien nodig” en vraagt wat we daaronder moeten verstaan.

Lucas Catherine bevestigt dat de joden in Iran getolereerd worden en dat ze een aantal vertegenwoordigers hebben in het Iraans parlement. Er zijn duidelijke punten van overeenstemming tussen het theocratisch regime in Iran en de orthodoxe joden. Beiden verwerpen ze de scheiding tussen kerk en staat. Catherine wijst erop dat die godsdienstinmening ook in Israel bestaat: er kan alleen getrouwd worden volgens de religieuze wet, er is geen openbaar vervoer op zaterdag etc etc…  Orthodoxe joden nemen soms standpunten in die veel extremer zijn dan die van de meeste moslims, bijvoorbeeld in verband met de houding tegenover vrouwen.  Tijdens de gay pride in Jerusalem zijn er pamfletten uitgedeeld die een beloning uitloofden aan diegene die holibis zou vermoorden. Er zijn ook duidelijke raakvlakken de extremistische protestanten.

Catherine eindigt met het nieuws dat de Israelische defensieminister Peretz, een Marokkanse jood met dubbele nationaliteit, door drie joodse intellectuelen voor oorlogsmisdaden in Libanon is aangeklaagd in Marokko.

Podcast: Play in new window | Download

Subscribe: Apple Podcasts | Android | RSS