- Redactie Radio Centraal - https://redactie.radiocentraal.be/Home -

Israel: de ruk naar extreem rechts

Naar aanleiding van de aanstelling van de nieuwe regering in Israel, met de fascist Avigdor Lieberman als minister van buitenlandse zaken, spraken we met Professor Neve Gordon van de Ben Goerion universiteit van de Negev in Israel.
We hebben het over Lieberman en de verrechtsing in Israel. De boodschap van Gordon wijkt enigzins af van wat we gewoon zijn te horen uit het pro-Israel kamp:
“Lieberman is een gevaar voor Israel. Hij is gevaarlijk omdat hij de restanten van de Israelische democratie wil vernietigen. Hamas vemoordt mensen en is een gevaar voor mijn veiligheid, maar  geen bedreiging voor de Israelische staat.”
(Recentelijk publiceerde Neve Gordon “Israel’s occupation“, een boek over de bezetting van Gaza en de Westelijke Jordaanoever.)


 Er zijn zeer duidelijk fascistische elementen in Yisrael Beiteinu, de partij van Avigdor Lieberman,  zegt Neve Gordon. ”Zo eist hij loyaliteit van de inwoners van Israel, en de palestijnen in het bijzonder, ten aanzien van de Israelische politiek. Daarmee bedoelt Lieberman dan ook de slachting in Gaza en de bouw van de “afscheidings” muur. Hij doet racistische uitspraken tegenover de Arabieren en aanvaardt de vredesovereenkomsten niet die vorige Israelische regeringen afsloten. Verder wordt hij beschuldigd van verduistering en schuldig bevonden voor het mishandelen van een kind van 12. Bovendien woont hij in één van de illegale nederzettingen in de Westelijke Jordaanoever. Dus hij is niet eens een ingezetene van Israel. We hebben dus een minister van buitenlandse zaken die niet in ons land woont.”

“Desondanks is hij heel polupair, vooral bij de jongeren. Hij won alle testverkiezingen in de middelbare scholen. De betekenis van Lieberman gaat verder dan zijn verklaringen over de Palestijnen. Hij betekent een gevaar voor Israel, veel meer dan Hamas. Hij is gevaarlijk omdat hij de restanten van de Israelische democratie wil vernietigen. Hij wil het politioneel system veranderen en het juridisch systreem vernielen. Hamas betekent geen gevaar voor Israel als staat. Hamas kan een bus opblazen en mensen vermoorden en is een gevaar voor mijn veiligheid; maar Hamas is geen bedreiging voor Israel.”
“De ruk naar rechts is een gevolg van het feit dat men stromingen binnen het zionisme slikt die ‘de andere’ niet accepteren. Lieberman verwoordt bepaalde ideeen die vroeger al bestonden maar niet naar buiten kwamen.”
“De verrechtsing is niet het gevolg van terrorisme of geweld van de kant van de Palestijnen want in het verleden waren er periodes dat er veel meer geweld was dan nu. Toch stemden de mensen toen niet zo extreme rechts. Het idée van ‘loyaliteit’ bestond al maar, maar komt pas nu naar buiten.”

Lieberman was lid van Meir Kahene’s Kach partij, die destijds verboden werd door het Israelisch hooggerechtshof wegens openlijk racisme.
Vladimir (‘Ze-eb’) Jabotinski is een grondlegger van het revisionistisch zionisme dat zich zou onderscheiden van het sociaal-democratisch zionisme (“labour zionisme”) in zijn houding tegenover de arabieren. Het idee dat je alles moet verkrijgen door middel van geweld en niet diplomatie is een gedachte van Jabotinski.
Maar dat onderscheid tussen revisionistisch en Labour-Zionisme klopt volgens Neve Gordon niet helemaal: “Avi Schlaim van de universiteit van Oxford, toont in zijn boek ‘the Iron Wall’ aan dat de verschillen tussen het Labour Zionisme en het Revisionistisch Zionisme, waaruit Likoed is voortgekomen, toch niet zo groot zijn. “

Neve Gordon vindt dat vredebeweging “Gush Shalom” niet echt meer een “beweging” kan genoemd worden omdat ze zo weinig aanhang heeft. Dat bedroeft hem, want Gush Shalom brengt wel degelijk een belangrijke boodschap, “De Israelische vredesbeweging zal moeten geherstructureerd worden want ze was gebaseerd op een progressief zionisme, en wordt nu vertegenwoordigd in de Knesset door Meretz dat nog maar 3 zetels heeft en 3% van de stemmen.”
“Die neergang komt doordat er een tegenstelling is tussen een progressief wereldbeeld, dat gelooft in gelijke rechten voor elk, enerzijds en sommige beleidslijnen en handelingen van het zionisme anderzijds. Dat betreft dan vooral het beleid betreffende het bezit van grond en het beleid in verband met immigratie of terugkeer. Telkens is het zeer discriminerend tegenover de arabische bevolking.”

De westerse politici liggen niet echt wakker van de verkiezingen van Lieberman. Zo zei Belgisch Minister van buitenlandse De Gucht dat “hij ook met Italiaanse post-fascistisch leider Gianfranco Fini gesproken heeft”.
Neve Gordon vindt dat Europa het Israelisch-Palestijns conflict ernstiger moet nemen.
“Zonder massale internationale druk zal er geen vrede komen. De preferentiele handelsverdragen die Israel heeft met Europa, bijvoorbeeld, moeten herbekenen worden want de Israelische regering in zijn huidige vorm is helemaal niet bereid om compromissen te sluiten om tot een oplossing met twee staten te komen. Na de verkiezing van Lieberman zijn er geluiden gekomen vanuit Europa in die richting. Maar er moet ook afgegaan worden wat Israel doet en niet alleen wat het zegt. Ten eerste moet de bouw van nederzettingen onmiddellijk gestopt worden en Israel moet zich achter de grenzen van 1967 terugtrekken (met eventueel ruimte voor een grondruil). Ten tweede moet het recht op terugkeer van de Palestijnen erkend worden. Ten derde moet Jerusalem in twee gedeeld worden. Hen ene deel is de eeuwige hoofdstad van Israel en de andere de eeuwige hoofdstad van de Palestijnen. Als Israel die toegevingen niet wil doen, en de Israelische regering heeft tot nu toe geen toegevingen in die richting gedaan, dan moet Europa Israel bestraffen. En belonen als dat wel gebeurt.”
“Ik denk echter niet dat Europa er klaar voor is. Naast een algemene neiging om zich niet met de politiek van andere landen te bemoeien komt die inertie ook door het anti-islamitisch en anti-arabisch sentiment in Europa. Israel wordt gezien als ‘één van ons’. Verder heeft het te maken met de verdeeldheid van Europa.”

“Maar het zou pas echt pro-Israelisch om het land voor zichzelf te beschermen en de huidge status-quo te doorbreken, want die zal tot de vernietiging van Israel leiden.”