Als het van de bevoegde overheidsinstelling NIRAS afhangt zult u het nog niet direct weten.
Elke vijf jaar wordt door NIRAS een rapport opgesteld dat een staat geeft van het nucleair afval. Enerzijds bevat deze inventaris een lijst met de hoeveelheden kernafval; en anderzijds een overzicht van de verwachte kosten voor de opkuis van het kernpark en de hoeveelheid geld die daarvoor opzij gezet is.
NIRAS probeert echter met alle mogelijke middelen de vrijgave van de inventaris tegen te houden om redens van “openbare veiligheid en het vertrouwelijk karakter van commerciele en industriele informatie”.
Op 14 april gaf de Raad van State (het hoogste rechtsorgaan van het land) het NIRAS echter ongelijk in een procedure die het aanspande tegen (o.a.) de minister van Energie, de minister van binnenlandse zaken en Tinne Van der Straeten (Groen!) om de vrijgave tegen te houden.
Het NIRAS zelf wil (nog?) niet met de pers over de zaak spreken en overweegt alsnog juridisch de publicatie vijf jaar tegen te houden door een beslissing ten gronde te vragen.
Zeer eigenaardig dat een overheidsinstelling een zaak aanspant tegen haar ministers om informatie voor het publiek achter te houden in het zogezegde belang van buitenlandse prive bedrijven, zegt Tinne Van der Straeten.
Het bestuur van NIRAS is politiek samengesteld. De NIRAS voorzitter is een VLD-man.
De Eurochemic-zaak toont aan hoe het kan verkeerd gaan: de Eurochemic opwerkingsfabriek heeft destijds maar acht jaar gewerkt en er werd veel te weinig geld aan de kant gezet om de boel op te kuisen. Na de sluiting is tussen 1989 en 2007 al 550miljoen € uitgegeven aan de opkuis en er wordt verwacht dat nog eens bijna 900 miljoen euros extra zal nodig zijn tot 2020. Aangezien de huidige producenten van atoomenergie blijkbaar niet aansprakelijk kunnen gesteld worden voor die kosten moet de belastingsbetaler er voor opdraaien. Volgens een interntionaal verdrag dat Belgie ondertekende is de overheid verantwoordelijk als er niet genoeg provisies zijn aangelegd, vandaar.
Bovendien blijken een aantal van de 16.000 vaten Eurochemic kernafval “niet conform” te zijn. Dat betekent mogelijks extra kosten voor kontrole en herverpakking.
Het geld dat Electrabel stort voor de opkuis van zijn kerncentrales komt in het Synatom-fonds. Synatom is een dochter van Electrabel, dat een dochter is van het Franse Suez.
Er is een band tussen de nucleaire drukkingsgroep het Nucleair Forum (in de media met zijn als debat vermomde reclamecampagne) en NIRAS. De NIRAS-dochter Belgoproces is 1 van de organisaties van het Nucleair Forum. Ook minister Minister Paul Magnette vindt dat het NIRAS (en de andere overheidsinstellingen) uit het Nucleair Forum moeten stappen, zegt Tinne Van der Straeten.
Electrebel maakt boekhoudkundig 500 miljoen winst per jaar. De jaarlijkse winst uit de afgeschreven kerncentrales alleen zou echter al meer dan een miljard euros bedragen. Dat zou betekenen dat Electrabel eneorm veel geld verliest met de uitbating van zijn andere centrales, wat onwaarschijnlijk is.
Volgens Tinne Van der Straeten is het niet mogelijk om uit de gepubliceerde rekeningen en balansen van Electrabel iets af te leiden. Ze merkt op dat behalve uit de afgeschreven centrales Suez ook winst slaat uit de CO2 emissierechten. Die kreeg Electrabel gratis van de overheid, maar rekende het bedrijf wel door aan de klant. PDG (CEO) Mestrallet en anderen van Suez of Electrabel zeggen dat dat niet klopt en dat er geen excessive winsten zijn uit CO2 en kerneregie. “Dat ze dan hun boeken op tafel leggen als het zo is, maar dat doen ze niet.” zegt Van der Straeten. “En het zijn ook Electrabel en SPE die de vrijgave van de NIRAS inventaris tegenhouden.”
Podcast: Play in new window | Download
Subscribe: Apple Podcasts | Android | RSS