- Redactie Radio Centraal - https://redactie.radiocentraal.be/Home -

Arcelor Mittal ook door Vlaanderen gesubsidueerd

Een ontluisterend rapport door de Britse NGO Sandbag doet uit de doeken hoe een aantal bedrijven honderden  miljoenen euros verdienen door het verkopen van CO2 emissierechten. Ze hebben die uitstootrechten gekregen  van de overheden in de diverse Europese landen om hen minder gevoelig te maken voor de concurrentie uit het  buitenland.

In de praktijk blijken de overheden nogal gul geweest te zijn terwijl de crisis voor een verminderde uitstoot zorgde. Het gevolg is een gigantisch overschot aan emissierechten voor een aantal bedrijven. Sandbag schat dit overschot op 240 miljoen ton CO2 voor de periode 2008-2010.
De grootste winnaar in dit spel is de staalreus Arcelor Mittal die deze week de sluiting van de Luikse hoogoven(s) aankondigde. Ook Vlaanderen lijkt gul te zijn geweest.

Gegevens van Europa wijzen voor AM Gent alleen al op een overschot van 4,5 miljoen ton CO2 in 2010, toen AM voor 8,9 miljoen ton uitstootrechten kreeg van de Vlaamse overheid maar nog geen 4,4 miljoen ton CO2 effectief uitstootte. In het crisisjaar 2009 toen de staalproductie ineenzakte liep het overschot zelfs op tot 5,5 miljoen ton.
Er dient wel vermeld te worden dat een deel van het overschot aan rechten wordt overgedragen aan de electriciteitscentrale naast de deur die met de restwarmte van de hete hoogovengassen stroom produceert en de CO2 in die hete gassen moet rapporteren in plaats van AM Gent. Dit is een gejustifieerde correctie die het gigantisch surplus echter niet volledig kan verklaren.  Niemand behalve Arcelor Mittal, Electrabel en eventueel de verificateur weten precies hoe groot die overdracht is.
1 miljoen emissierechten zijn momenteel, aan 11€ per stuk, 11miljoen € waard. De koers bereikte in het verleden al 25€ per stuk.

En wie betaalt de rekening?
De miljoenen extra uitstootrechten die door Vlaanderen en andere overheden aan AM gegeven worden kunnen niet uitgedeeld worden aan andere bedrijven die broeikasgasen uitstoten. In de praktijk zijn het vooral de elektriciteitsproducenten die veel minder uitstootrechten krijgen dan wat ze effectief de lucht insturen. Dat tekort moeten ze dan opkopen van de bedrijven met een overschot (AM en Co).  Merk op dat elektricteitsproducenten in principe helemaal geen gratis uitstootrechten zouden moeten krijgen aangezien zie niet aan concurrrentie van buiten Europa onderhevig zijn.
In 2010 stootten alle Belgische Electrabel installaties elf  miljoen ton CO2 uit terwijl  ze maar (of toch?) voor 5,4 miljoen ton aan rechten kregen.
De kost van de CO2 emissies wordt doorgerekend aan de consument. In het verleden hebben de elektriciteitsproducenten de CO2 kost bovendien verschillende malen doorgerekend naar de consument.

Het doorrekenen van de CO2 kost aan de consument is verantwoord; maar het doorsluizen van de opbrengst van dat geld naar een aantal industriële groepen lijkt toch moeilijker te justifiëren en niet veel op te leveren voor het milieu dat er meer mee zou gebaat zijn moest de overheid het geld van de elektriciteitsproducenten zelf incasseren om dat te investeren in de vergroening van de economie.

Links:
-site Europese Commissie met gegevens over uitstoot van de bedrijven, HIER.
-Spreadsheet met emissiedata (“Verified Emissions for 2008-2009-2010 and allocations 2008-2009-2010 “) HIER. Arcelor Mittal Gent gegevens zijn terug te vinden in rij 251.