- Redactie Radio Centraal - https://redactie.radiocentraal.be/Home -

Breaking the Silence: “Steun aan het Israëlisch regeringsbeleid is ultieme daad tegen Israël”

Breaking The Silence is een Israëlische groep van voormalige militairen die getuigenissen verzamelt van dienstplichtigen over hun ervaringen in de door Israël bezette gebieden. We praten met Yehuda Shaul. Hij was één van de oprichters van Breaking the Silence in 2004.

Met haar werk confronteert Breaking The Silence de Israëlische samenleving met de realiteit van de bezetting. Maar met de kop van dit artikel brengt de zionistische Shaul ook een duidelijke boodschap naar bepaalde elementen van de Joodse diaspora en van lokale politici.

Yehuda Shaul (YS): Ik ben geboren in Jeruzalem en heb er gans mijn leven gewoond. Ik groeide op in een rechts milieu: ik liep school in een kolonie op de Westelijke Jordaanoever, mijn zus woont in een kolonie daar, mijn neven waren kolonisten in Gaza … Ik werd opgeroepen voor het leger (de ‘IDF’), diende van maart 2001 tot 2004, en schopte het tot sergeant van een compagnie. Een compagnie bestaat uit ongeveer 120 soldaten. Ik spendeerde 2 jaar op de Westelijke Jordaanoever, waarvan meer dan een jaar in Hebron. Dat was de periode waarin de tweede Intifada een geweldpiek bereikte.

“Telkens kwamen we tot de vaststelling dat onze mensen thuis geen idee hadden van wat er aan de hand was. Dus besloten we om Hebron naar Tel Aviv te brengen.”

Ondanks het rechts milieu waaruit ik kwam, had ik twijfels tijdens mijn dienst, of alles wel juist was. Maar als soldaat is er eigenlijk geen tijd voor twijfels. Pas tegen het einde van mijn diensttijd, de laatste 4-5 maanden, als sergeant, begon ik me af te vragen hoe het nu verder moest. Wat nu? Voor de eerste keer in mijn volwassen leven dacht ik na over het leven vanuit het perspectief van burger in plaats van als gevechtssoldaat. Dat was het keerpunt. De manier waarop ik voor mezelf zaken gerechtvaardigd had gedurende mijn legerdienst hielden opeens geen steek meer. Het sterk gevoel dat er iets verkeerd was heeft me gebracht waar ik vandaag sta. Ik had geen idee waar ik heen moest en kon me niet uitdrukken zoals ik dat vandaag kan maar ik wist dat ik niet kon doorgaan zonder er iets aan te doen. Dus ging ik naar mijn manschappen en mijn vrienden in de barakken, en snel ontdekte ik dat we allemaal hetzelfde voelden, namelijk dat er iets verkeerd zat. En zo werd Breaking the Silence (BtS) geboren. We begonnen te praten en telkens kwamen we tot de vaststelling dat onze mensen thuis geen idee hadden van wat er aan de hand was, dat onze eigen maatschappij die ons naar de bezette gebieden stuurde om er onze job te doen, eigenlijk niet wist wat ‘de job doen’ inhield. Dus besloten we om Hebron naar Tel Aviv te brengen. Niet dat Hebron de slechtste plaats was waar ik gediend heb, maar omdat het de plaats was waar we langer dan een jaar samen geweest waren. We konden er dus een verhaal over vertellen.

In maart 2004 zwaaide ik dus af, en op 1 juni openden we een foto- en videotentoonstelling in Tel Aviv. Dat was onze eerste actie. Er zat geen plan achter en we wisten niet welke richting we uitgingen. We voelden alleen dat dat was wat we moesten doen. Na de opening van de tentoonstelling kwamen we al snel in de problemen. Het was de eerste keer dat een aantal veteranen zich op die manier hadden georganiseerd. Een week lang waren we hoofdpunt in het nieuws. Meer dan 7000 mensen kwamen naar de galerij, daarna werden we uitgenodigd om de tentoonstelling een maand in het parlement op te stellen. We snapten niet wat er gebeurde. Maar het was het rumoer rond de tentoonstelling en het feit dat we ondertussen andere veteranen ontmoetten die in andere gebieden gediend hadden maar met gelijkaardige verhalen, dat ertoe geleid heeft dat we met BtS zijn doorgegaan tot vandaag.

De kern van ons werk is het vastleggen van getuigenissen via video- of klankopnames. We verifiëren ook getuigenissen. Tot nog toe hebben we er bijna bijna duizend verzameld van voormalige IDF-soldaten. En verder gebruiken we onze persoonlijke ervaringen voor onze zaak: jaarlijks houden we honderden lezingen en uitstappen naar Hebron en Ramallah om de Israëli’s te tonen wat de bezetting betekent.

“De Rode Lijn overschreden we al 47 jaar geleden toen we beslisten om de bezetting verder te zetten”

Kortom, we zijn een groep van veteranen die vinden dat ons leger een instrument zou moeten zijn ter verdediging, niet ter onderdrukking en bezetting. Begrijp ons niet verkeerd; we zijn geen pacifisten. We vinden alleen dat elk volk het recht heeft om zichzelf te besturen en niet mag overheerst worden door een vreemd leger. En we gebruiken onze ervaringen als veteranen om weerstand te bieden tegen de bezetting. We houden onze maatschappij een spiegel voor en vragen van haar om morele verantwoordelijkheid op te nemen voor wat in haar naam gedaan wordt. Het gaat erover een publiek debat op te starten over de morele crisis die het gevolg is van een langdurige bezetting. We willen dé belangrijkste vraag in een democratie naar boven doen komen, namelijk: ‘Wat zijn onze morele waarden, wat zijn de Rode Lijnen?’

 

NIEMAND DIE ER WAS  HEEFT PROPERE HANDEN

Radio Centraal (RC): Zegt u nu dat u, of uw land, die Rode Lijn overschrijdt?

YS: De Rode Lijn overschreden we al 47 jaar geleden toen we beslisten om de bezetting verder te zetten! Wij tonen onze maatschappij wat bezetting is. Je kunt al dan niet akkoord gaan met de politieke conclusie die wij trekken, maar over de feiten valt niet te discussiëren, over wat bezetting is en over wat we hebben gedaan. Jarenlang was er een discussie aan de gang voor en tegen de kolonies, voor en tegen de bezetting, terwijl we eigenlijk niet wisten wat bezetting is en wat het prijskaartje ervan is. Als je de prijs kent, kan je nog altijd beslissen dat de bezetting moet doorgaan, maar dat betekent dan wel dat je onze waarden niet deelt en dat je anders denkt over hoe onze samenleving zou moeten zijn. Dat is het beginsel van BtS, maar er is meer.

Ik beweer niet dat iedere Israëlische soldaat die in de bezette gebieden was onschuldige Palestijnen heeft vermoord, maar niemand die daar was heeft propere handen. Je  kan niet  bezetten zonder je als een bezetter te gedragen. Je kan niet in de bezette gebieden zijn en er niet zijn.”

We tonen niet alleen wat bezetting betekent, we willen ook duidelijk maken dat er geen andere manier is om te bezetten. En dat is een heel belangrijk punt dat we ter discussie willen brengen: als je de Israëlische media volgt, hoor je af en toe een verhaal over een soldaat die een Palestijn mishandeld heeft hier, één die iets geroofd heeft daar, één die iemand neergeschoten heeft elders. Maar het probleem met die verhalen die om de paar weken opduiken is dat ze altijd afgedaan worden als uitzonderingen. Dié specifieke soldaat, dié specifieke Palestijn, dié specifieke tijd en plaats. Het verhaal van de rotte appel. En als die soldaat dan iets écht ergs heeft gedaan? Geen probleem … Dan sturen we hem naar de krijgsraad en dan naar de militaire gevangenis. En door hem in de gevangenis te stoppen is ons geweten weer schoon, want wij smijten de rotte appels uit de mand …

BtS zegt juist dat er helemaal niets uitzonderlijk is aan die zaak. Ik beweer niet dat iedere Israëlische soldaat die in de bezette gebieden was onschuldige Palestijnen heeft vermoord, verre van. Maar niemand die daar was heeft propere handen. Dat is de belangrijkste boodschap die we brengen: mensen doen inzien dat je niet kan bezetten zonder je als een bezetter te gedragen. Je kan niet in de bezette gebieden zijn en er niet zijn. En het gaat hier niet over de politieke, sociale of maatschappelijke achtergrond van de soldaat. Het zit in je rol: je kan niet dienen in de bezette gebieden en de Palestijnen zien als gelijkwaardige menselijke wezens. Want een ten opzichte van een gelijkwaardig menselijk wezen gedraag je je niet zoals je je gedraagt zoals je de Palestijnen behandelt.

” In Antwerpen valt de politie  in het midden van de nacht je appartement niet binnen om het in puin te slaan en dat doet ze ook niet in Jeruzalem. Maar in Hebron is het van september 2000 tot vandaag nog geen seconde gestopt.”

Kijk, in Antwerpen valt de politie waarschijnlijk in het midden van de nacht je appartement niet binnen om het in puin te slaan, en dat doet ze ook niet in Jeruzalem. Maar in Hebron (op de bezette Westelijke Jordaanoever, nvdr), waar ik een jaar gediend heb, zijn er drie militaire patrouilles. Die moeten ervoor zorgen dat de militaire aanwezigheid ‘gevoeld’ wordt. Wat betekent dit? Het concept is dat als de Palestijnen het gevoel krijgen dat het IDF altijd overal aanwezig is, ze te bang zullen zijn om zelf aan te vallen. Dus wat doe je opdat ze ze zich zo zouden voelen? Wel, ‘je laat je aanwezigheid voelen’. Je start je nachtshift om 10 uur ’s avonds. Je wandelt door de straten van oud Hebron, valt een willekeurig huis binnen – niet noodzakelijk een Palestijns huis waarover je informatie gekregen hebt. Je maakt de familie wakker. Mannen aan één kant, vrouwen aan de andere. Je doorzoekt het huis … Je kan je de scene wel voorstellen, als een militaire eenheid om 2-3 uur ’s nachts binnenvalt. Je gaat terug op straat, werpt een paar ‘shock granades‘, bonst op wat deuren, loopt naar een andere hoek van de straat en valt daar dan een ander huis binnen. En zo breng je je 8-uren-shift door. Dat gaat dus 24 uur per dag door, zeven dagen per week. Sinds september 2000, toen de tweede intifada startte, tot vandaag, is dit geen seconde gestopt. Het is nu aan de gang, en het zal vannacht verder gaan. Het idee is dus dat iedere Palestijn het gevoel moet krijgen dat het leger in zijn nek zit. Je weet nooit wanneer we er zullen zijn en wat er zal gebeuren, wat we gaan doen. De militairen spreken over het ‘gevoel creëren van achtervolgd, van opgejaagd te worden’ binnen de ganse Palestijnse bevolking. Maar ik zie geen nette manier om dat te doen. En dat probeert BtS duidelijke te maken.

 

MENSELIJKE SCHILDEN

RC: Aan de andere kant heerst blijkbaar ook een gelijkaardig gevoel (i.e. van opgejaagd te worden). Onlangs begon Amos Oz een interview met Deutsche Welle  met twee gelijkaardige vragen. Eén ervan was: “Wat zou jij doen als je overbuur zich op zijn balkon zou installeren met zijn zoontje op zijn schoot en met een machinegeweer zou beginnen schieten op jouw creche?” We veronderstellen dat hij hiermee naar Hamas refereert. (nvdr: Amos Oz is een schrijver en voormalige vredesactivist die nu de Israëlische militaire regeringspolitiek steunt)
Wat is uw respons? We stellen de vraag omdat dit de argumentatie is die je veel hoort. En Hamas heeft ook effectief menselijke schilden gebruikt.
Hebt u trouwens al getuigenissen binnengekregen over de huidige oorlog?

“Ik wil niet in een maatschappij leven waar Hamas de Morele Standaard is waar ik mezelf mee ga vergelijken.”

Yehuda Shaul (YS): De soldaten komen nu pas terug, je moet ons wat tijd geven. En als we iets van één soldaat horen, publiceren we dat ook niet direct, dat zou niet correct zijn. Je moet dat verifiëren en onderzoeken, en dat neemt tijd. Het zal enkele maanden duren vooraleer we met een publicatie naar buiten zullen komen.
Kijk, Hamas is een terroristische organisatie, je zult me geen goed woord over Hamas horen zeggen. Maar ik wil niet in een maatschappij leven waar Hamas de Morele Standaard is waar ik mezelf mee ga vergelijken. En het feit dat ik niet handel als Hamas, doet me nog niet rustig slapen. Ik vraag mezelf af of ik voldoe aan de morele standaarden die ik mezelf stel en waarin ik geloof.
Maar je mag het verhaal van Gaza ook niet los zien van de context van 47 jaar bezetting. In 2005, toen we de nederzettingen uit Gaza leeggemaakt hebben, hebben we de controle over Gaza niet opgegeven. We zijn Gaza blijven controleren. Er zijn leden van BtS die gediénd hebben in Gaza na 2005. Als de bezetting gestopt zou zijn in 2005, hoe is het dan mogelijk dat onze soldaten er daarna nog altijd zaten? Ik vertel dit niet om het afvuren van raketten naar Israël goed te praten. Natuurlijk niet, dat zijn daden van terrorisme. Maar je moet de zaken een beetje in hun context zien, en begrijpen dat de vrede alleen mogelijk is als beide zijden hun waardigheid kunnen behouden. En zolang we het Palestijns volk militair zullen blijven overheersen, denk ik niet dat er Rust en Vrede zullen komen.

RC: In een memo van 2009 van de VS-ambassade aan het ministerie in Washington die publiek gemaakt werd door Wikileaks, wordt Breaking The Silence vermeld. De memo stelt dat “BtS getuigenissen verzameld heeft van 26 anonieme IDF-soldaten. Allemaal hadden ze tijdens operatie ‘Gegoten Lood’ gediend in Gaza en getuigden ze van voorvallen waarbij inwoners van Gaza gebruikt werden als menselijk schild, dat fosforbommen werden afgeschoten op de burgerbevolking, en over andere voorbeelden van buitensporig geweld die onnodig dood en vernieling zaaiden”. Hebben we goed begrepen dat het Israëlisch leger burgers als menselijke schilden gebruikte?

“Het is onze taak om het feestje te verknallen, dus neen, de Israëli staan niet aan te schuiven om naar ons te luisteren.  Maar we zullen blijven praten tegen iedereen die wil luisteren en zullen roepen en tieren tegen iedereen die niet wil luisteren.”

YS: Jaja, inderdaad, de IDF. Dat gaat over een aantal gevallen waarbij Palestijnen als menselijk schild gebruikt werden in de omgeving van Jabalia in het noorden van Gaza.

 

 NIET POPULAIR

RC: Even terug naar uw organisatie zelf. Breaking The Silence geeft een platform aan klokkenluiders, wat meestal niet op veel sympathie kan rekenen. Hoe worden jullie tegenwoordig ontvangen in eigen land?

YS: Ons doel is niet om populair te zijn. Meer nog, ik vermoed dat als we populair zouden worden in Israël, dat zou betekenen dat we onze job niet meer goed doen. Want het is onze taak om het feestje te verknallen, om onze maatschappij – terwijl ze van het leven aan het genieten is – eraan te herinneren dat er een bezetting is en dat wij ervoor verantwoordelijk zijn. En dat is het laatste waarmee doorsnee-mensen geconfronteerd willen worden…

Dus neen, de Israëli staan niet aan te schuiven om naar ons te luisteren. Maar aan de andere kan is de vraag naar ons toch groter dan wat we kunnen bieden. Achter BtS schuilt er veel optimisme, namelijk een optimisme dat er een Israëlische samenleving is, dat er een significante minderheid is, die onze waarden deelt. En als die minderheid geconfronteerd wordt met de echte feiten achter de bezetting, dan zullen ze onze kant kiezen. Je kunt dus stellen dat het onze kruistocht is om hen te confronteren met de realiteit, die ze niet kunnen negeren of ontkennen. We zeggen zelf dat we zullen blijven praten tegen iedereen die wil luisteren, en zullen roepen en tieren tegen iedereen die niet wil luisteren. Want uiteindelijk is dit een existentieel gevecht over wie we zijn als volk en waar we voor staan als maatschappij. En wij zijn niet bereid om op te geven.

 

ZIONISME

RC: Dat is een interessant punt, want in een interview in The Jewishweek.com verscheen er een opiniestuk van u waarin u op een bepaald moment niet alleen vermeldt dat u Israëli en Jood bent, maar ook zegt dat u Zionist bent. Wat houdt Zionist zijn in voor u?

YS: Dat is heel eenvoudig: ik geloof dat het Joods volk recht heeft op zelfbeschikking in het Heilig Land, een thuisland voor het Joods volk in het land van Israël. Natuurlijk ben ik Zionist, dat is een essentieel deel van mijn identiteit. Maar dat ik alleen mijn recht op zelfbeschikking zou kunnen afdwingen door het recht op zelfbeschikking van mijn Palestijnse buren te ontkennen, aanvaard ik niet. Voor mij is de bezetting de ultieme daad van anti-zionisme, omdat het juist de bezetting is die de rechtvaardiging en moreel bestaansrecht van Israël ondermijnt.

RC: Maar is dat wel compatibel (de staat Israël en moraal, nvdr)? Recentelijk hoorden we dat de Israëlische historicus Benny Morris  in zijn boek ‘Righteous Victims’ onthulde dat Israëlische generaals tijdens de onafhankelijkheidoorlog (’47-’48) directe bevelen kregen van Ben-Goerion om burgers te doden, om ze tegen de muur te zetten en dood te schieten. Het doel was de (Palestijnse) exodus te bevorderen. Morris vindt dit verantwoord, want, zo stelt hij, anders zou het nooit mogelijk geweest zijn om de Joodse staat te stichten. (Interview met Henry Siegman op Democracynow, 30 juli 2014)
Die daden (door de zionistische stichter van de staat Israël, nvdr) lijken toch in tegenspraak met waar u voor staat.

“Natuurlijk ben ik Zionist, dat is een essentieel deel van mijn identiteit. Maar dat ik alleen mijn recht op zelfbeschikking zou kunnen afdwingen door het recht op zelfbeschikking van mijn Palestijnse buren te ontkennen aanvaard ik niet. Voor mij is de bezetting de ultieme daad van anti-zionisme”

YS: Kijk, voor mij is het eenvoudig: ik geloof niet dat het doodschieten van burgers verantwoord is in om het even welk geval.

RC: We zitten met de situatie die we hebben en uw standpunt is duidelijk. Wat kan er gedaan worden om verdere slachtpartijen van Palestijnen te stoppen en anderzijds het normaal leven voor de Israëlische bevolking te herstellen?

YS: Het probleem met de bezetting is dat je mensen alleen tegen hun wil kunt overheersen door hen bang voor je te maken. En als ze eenmaal een bepaald niveau van angst gewoon zijn, moet je dat opdrijven, en dan wéér opdrijven, en daarna wéér… Dat is een straatje zonder einde. De enige manier om daaruit te komen, is door de bezetting te stoppen.

RC: Maar dan is het tegenargument dat de anderen raketten zullen blijven afschieten. Een kip/ei-situatie.

YS: Kijk, ik ben geen pacifist, en ik geloof niet in vrede zoals pacifisten dat doen. Maar al wat er nu gebeurt, kan een langdurige bezetting van een ander volk gewoon niet rechtvaardigen. Je krijgt ook aan mij niet verkocht dat we moeten bezetten omdat dat de enige manier is om de raketten te stoppen.
Ten eerste omdat de raketten uit Gaza al lang vóór 2005 afgeschoten werden, toen we er nog zaten. Check het maar: meer dan 1000 mortiergranaten werden op Israël afgevuurd in 2002 en 2003. En we zijn niet uit Gaza vertrokken omdat we opeens beseften dat Palestijnen menselijke wezens zijn zoals wijzelf en dat ze dezelfde rechten en vrijheden verdienen. Neen, we zijn uit Gaza vertrokken omdat er iedere twee weken soldaten stierven, omdat er APCs ontploften en omdat onze mensen stierven.
Ten tweede: als mijn regering morgen eerst 550.000 de kolonisten op de Westelijke Jordaanoever op camions zet en ze terugbrengt naar Israëel, dán kunnen we er eventueel over discussiëren of het al dan niet nodig is om daar nog Israëlische militairen achter te laten voor onze veiligheid. Maar zolang we dat niet doen, bewijzen we iedere dag dat dit niet iets is wat we moéten doen, maar iets waar we voor kiezen. Het gaat dus over meer dan alleen de raketten.

RC: En dat is ?

YS: Wat we doen! Nederzettingen, land, de kolonisering van de bezette gebieden!

 

BOODSCHAP AAN DE DIASPORA

RC: Antwerpen en Brussel hebben belangrijke Joodse gemeenschappen van enkele tienduizenden in de twee steden. De meningen over de situatie zijn ongetwijfeld verdeeld. Een aantal organisaties draagt het woord ‘Joods’ in hun naam, sommigen zijn een mix van Joodse en niet-Joodse Belgen. Eén van de organisaties die het meest aangehaald wordt, het meest de pers haalt en het meest uitgesproken is, is een lokaal Antwerps tijdschrift dat claimt Joods te zijn, maar eigenlijk bestaat uit Joden en niet-Joden. (Joodsactueel, nvdr) Het brengt drie soorten artikels: 1) artikels die waarschuwen voor het opkomend anti-semitisme of anti-judaisme; 2) artikels die de Israëlische militaire politiek onvoorwaardelijk steunen; en 3) artikels met lokale politici die dan verklaren dat ze de Joden en Israël steunen. Het blad wordt aanzien als een lobby-organisatie voor de Israëlische regering.
Wat is uw boodschap aan de Belgische Joden? Wat zou of kan de rol zijn van de Joodse bevolking en de Joodse media buiten Israël in deze tijden?

“De wereld is niet verdeeld in pro-Israël en pro-Palestina. De wereld is verdeeld tussen hen die vóór en hen die tégen bezetting en geweld zijn.

YS: Eerst moet ik zeggen dat de signalen van toenemend anti-semitisme in Europa en in de rest van de wereld de laatste weken zeer, zeer, zeer schokkend en verontrustend zijn. Maar het belangrijkste wat ik aan mijn Joodse broeders en zusters wil zeggen is dat de wereld niet verdeeld is in pro-Israël en pro-Palestina. De wereld is verdeeld tussen hen die vóór en hen die tégen bezetting en geweld zijn. Daarom is het verkeerd om de politiek van de Israëlische regering te steunen en die houding ‘pro-Israël’ te noemen. De politiek van voortdurende bezetting is anti-Israël. Het idee dat we alleen ons zelfbeschikkingsrecht kunnen uitoefenen door onze Palestijnse buren te overheersen en hen van hun waardigheid en rechten te beroven is het meest anti-zionistisch concept dat ik me kan voorstellen. De bezetting steunen is Israël vernietigen. De politiek van onze huidige regering is juist de belangrijkste kracht die Israël van haar bestaanrecht berooft. Wat we moeten doen is zeggen: “Israël heeft het recht om te bestaan, jazeker. Maar Israël heeft niet het recht om ten eeuwigen dage de Palestijnen te blijven bezetten”.
En net zoals we zo enthousiast zijn om Israëls bestaansrecht binnen de internationaal erkende grenzen te verdedigen, zouden we enthousiast moeten zijn om de politiek van bezetting door de huidige Israëlische regering te bevechten en te doen wat we kunnen opdat onze Palestijnse buren dezelfde rechten zouden kunnen uitoefenen die we voor onszelf opeisen. Niets meer, niets minder. Wij willen een soevereine staat, zij moeten ook een een soevereine staat hebben. Wij willen rechten, zij zouden ook rechten moeten hebben. Dat is de enige weg, en de enige boodschap die ik als pro-Israël kan beschouwen.