Bron: Wikipedia (creat.Commmons)
In 2019 stegen de militaire uitgaven met bijna 4% naar 1917 miljard $. We overlopen de cijfers van het Zweeds onderzoeksinstituut SIPRI met Ludo de Brabander van Vrede vzw.
Ludo De Brabander: “Bijna 40% van de militaire uitgaven gebeuren door de VSA. China staat op een verre tweede plaats en dan volgen Indië, Rusland en Saoedie Arabië. De stijging van de uitgaven in Indië is zorgwekkend gezien het conflict met Pakistan. De daling van de uitgaven van Saoedie Arabië is dan weer opvallend. Door de lagere olieprijzen zullen de inkomsten van het land sterk dalen en de militaire uitgaven onder druk komen. Ik vermoed dat de komende jaren ook het Russisch defentiebudget om dezelfde reden onder druk zal staan. De VSA onder Trump, anderzijds, had plannen om de militaire uitgaven de komende jaren sterk te doen stijgen. Het valt af te wachten wat de impact van de corona-crisis hierop zal zijn.”
“Veel productiever dan het klassiek militair denken van Jonathan Holslag zou het zijn om terug te keren naar de onderhandelingstafel. Die methode leidde in de jaren ’70 tot ontwapening.”
“Er staat veel druk op de Europese landen om meer uit te geven aan de bewapening door de beslissing van de NAVO in 2014 om de militaire uitgaven te verhogen tot 2% van het bruto binnenlands product. Binnen dat budget zou 20% moeten gespendeerd worden aan de aankoop van militair materieel. Uit een eigen NAVO-rapport blijkt dat Europa en Canada tegen 2024 gecumuleerd 400 miljard € extra zullen uitgegeven hebben.”
sipri.org
RC: In een stuk in een weekblad pleitte Jonathan Holslag voor extra militaire uitgaven en de aankoop van de Amerikaanse F-35 gevechtsvliegtuigen. ‘De nood aan investeringen in ziekenhuizen en scholen doet niets af aan het belang van veiligheid.’
Ludo De Brabander: “Dat is een uiting van klassiek gemilitariseerd kijken naar veiligheid. Wat de NAVO ‘defensie’ noemt diende vroeger inderdaad om zich te verdedigen tegen een aanval: De militaire doctrines van de NAVO gingen de grenzen van de NAVO niet te buiten. Dat is veranderd, militaire actie buiten NAVO-gebied is nu zelfs de hoofdfocus geworden van het bondgenootschap. Tegenwoordig moet men dus spreken over interventie- in plaats van defensielegers. Dat komt omdat er geostrategische belangen zijn. China en Rusland zijn veel minder aanwezig buiten hun eigen territorium.”
RC: Het argument daartegen is dat er wel degelijk bedreigingen zijn. Kijk maar naar de terreurdreiging in het Midden Oosten.
Ludo De Brabander: “Veel van die bedreigingen zijn uitstaan uit de tussenkomsten uit het verleden. IS is ontstaan uit de inval in Irak in 2003, Al Qaida door Operation Cyclone van VS veiligheidsadviseur Brezinski. Als je scheefgetrokken Noord-Zuid verhoudingen hebt en autoritaire regimes steunt, dan creëer je instabiliteit.”
RC: En hoe zit het dan met de Russische dreiging? Holslag wijst erop dat de Europese landen hun militaire manoeuvres inperkten door de corona-epidemie. Terzelfdertijd, aldus Holslag, deden de Russen militaire luchtmachtoefeningen in het noorden. En sedert februari zou Rusland al 14 militaire oefeningen georganiseerd hebben. De Russen mogen dan wel een veel kleiner militair budget hebben, blijkbaar zijn ze toch veel meer militair actief.
Ludo De Brabander: “Dat is een self-fulfilling prophesy en een gevolg van de uitbreiding van de NAVO tot aan de Russische grens. De voormalige Warschaupact-landen hebben zich aangesloten bij de NAVO en ook zelfs een aantal voormalige Sovjet-republieken, de Baltische staten. Op een bepaald moment zei men dat ook Oekraïne en Georgië lid zouden kunnen worden. Rusland ziet dat als een veiligheidsbedreiging en daarom reageert het assertief, nogal logisch.”
“Jonathan Holslag maakt ook een zeer éénzijdige analyse van de militaire manoeuvres. Elk jaar organiseert de NAVO in Oekaïne grote militaire oefeningen. En ware het niet van corona dan zouden we nu Defender 2020 gehad hebben, manoeuvres met 37.000 Amerikaanse soldaten, vooal in Polen en de Baltische staten. In Polen zijn er ook extra troepen geïnstalleerd op roterende basis aan de grens met Rusland, 4.ooo soldaten. Dat zijn allemaal provocaties.”
“Veel productiever dan het klassiek militair denken van Jonathan Holslag zou het zijn dat men teugkeert tot de methode van de jaren ’70, het Helsinki proces, en aan de onderhandelingstafel gaat zitten en vertrouwenswekkende maatregels afspreekt. Het huidig proces van toenemende bewapening langs beide kanten is een straatje zonder eind met meer onveiligheid tot gevolg. Ontwapening kan er maar komen door aan tafel te gaan zitten, te onderhandelen en maatregels af te spreken. Dat is wat met Helsinki gebeurde.”
RC: Wie zijn de bedrijven die profiteren van de stijgende militaire uitgaven?
Ludo De Brabander: “Dat zijn de klassiekers van de wapenindustrie. Lockheed Martin is de grootste, de producent van de F-35. Verder heb je Boeing en Raytheon, ook Amerikaanse bedrijven, daarna komt een Europees bedrijf, BAE Systems. De top 10 wordt helemaal ingenomen door (Noord) Amerikaanse en Europese beedrijven.”
“Naast uitgaven door de overheden en productie van wapens is wapenhandel ook een aspect van de zaak. Ik denk dat de NAVO-lidstaten goed zijn voor bijna 40% van de wapenhandel en veel van die wapens komen in conflictgebieden terecht. Holslag stelt dat ‘ we in een onveilige wereld leven en dus in apparatuur moeten investeren’. Maar ondertussen leveren ze de brandstof om de wereld onveilig te maken, zodat ze meer moet gaan bewapenen om op die onveiligheid die ze zelf mee creeren te kunnen reageren.”
“De defensiebedrijven die zijn de winnaar. Ze profiteren van de stijgende defensiebudgetten in Europa en de VSA, ze profiteren van de wapenhandel want zij zijn zeer actief op de wapenmarkt en ze profiteren van de vluchtelingenstromen die het gevolg zijn van de wapenhandel omdat de grenzen gemilitariseerd worden.”
RC: Hebben China en Rusland dan geen rol in de wapenproductie en handel?
Ludo De Brabander: “Toch wel, maar niet op de schaal van het westen. Rusland is een belangrijke speler met bijna 20% van de wereldwijde wapenhandel, maar het belang van Rusland neemt af. Het Russisch aandeel nam af van 27 naar 20% de laatste vijf jaar. China is een kleine speler maar ontwikkelt zich in toenemende mate. Ik vermoed dat China in de toekomst een grotere rol al spelen in de wapenhandel.”
Podcast: Play in new window | Download
Subscribe: Apple Podcasts | Android | RSS