De mantra van de Flexibelere Arbeidsmarkt

Naar aanleiding van 1 mei riep VLD voorzitster Gwendolyn Rutten op tot het “versoepelen” van de arbeidsmarkt, waarmee bedoeld wordt dat het gemakkelijker moet gemaakt worden om mensen tijdelijk aan te nemen en te ontslaan.

In Nederland deed men in 2012 al een poging om de arbeidsmarkt verder te versoepelen. Professor Willem Bouwens van de Vrije Universiteit Amsterdam vond wat toen op tafel lag niet goed.
Hij legt uit waarom niet alles aan de flexibilisering van de arbeidsmarkt zaligmakend is.

De Nederlands arbeidsmarkt is anders dan de Belgische: enerzijds is de markt van contracten van beperkte duur groter en minder gereguleerd dan in België. De procedure ingeval van collectieve onstlagen is ook zwaarder in Belgïe (wet Renault).
Anderzijds is het heel moeilijk in Nederland om iemand met een vast contract te ontslaan.  Althans, dat is de perceptie die niet helemaal overeenstemt met de realiteit volgens Prof. Bouwens: OESO-cijfers over de rigiditeit van de arbeidsmarkt tonen aan dat het wel meevalt met die beruchte Hollandse onstlagwetgeving.

In 2012 lag in het Nederlands parlement een begrotingsakkoord op tafel om, onder andere, het eenvoudiger en goedkoper te maken om werknemers met een vast contract te onstlaan. Professor Willem Bouwens vond wat voorlag niet goed en schreef, samen met 15 collega-academici, een brief naar de Nederlandse Kamer.
Naast het feit dat de rigiditeit van de onstlagregeling minder problematisch is dan gesteld wordt, betwist Bouwens dat  een soepelere ontslagregeling tot meer werkgelegenheid zou leiden. Bovendien gaat een “fire and hire”  beleid (onstlag- en aanwerfbeleid)   ten koste van de arbeidsproductiviteit en de innovatieve kracht van bedrijven aangezien die geneigd zullen zijn om werknemers met verouderde kennis te vervangen door anderen, eerder dan hen op te leiden.

Bouwens vindt dat het systeem voor de uitzendarbeid in Nederland  wel wat meer mag gereguleerd worden:  “Je kan van de ene dag op de andere je job kwijt zijn. Dat is in België wat stricter geregeld en zou mijn voorkeur ook hebben voor Nederland.”
“Als je het aan de economie alleen overlaat dan moet je gewoon het ontslagrecht afschaffen. Maar het onstlagrecht is juist een correctie op de economie die de menselijke waardigheid en de sociale rechtvaardigheid probeert te beschermen. Dat ben je kwijt als  werknemers  van de ene op de andere dag als koopwaar aan de deur kunnen gezet worden.”
“We hebben in Nederland gelukkig betrouwbare uitzendbureau’s die mensen opleiden en ze niet zomaar op straat zetten. Maar volgens de regels kan het wel, en ik vind het op de rand van het toelaatbare vanuit het oogpunt van sociale rechtvaardigheid.”

De verandering van de Hollandse ontslagregeling ligt nog altijd op tafel. Er komt waarschijnlijk een uniform systeem voor de onstlagvergoeding. Nu zijn er twee sporen, maar het kwam er wel op neer dat in de meeste gevallen een hoge uitkering gegeven werd  van ongeveer 1 maand loon per arbeidsjaar. Het ziet ernaar uit dat de ontslagvergoeding gedecimeerd wordt tot een maand loon per drie jaar, en dat de werknemer die vergoeding zelfs niet ziet als ze door de werkgever gebruikt wordt om de ontslagen  werknemer aan ander werk te helpen.
“Er mocht voor mij wel wat aan de hoge onstlagvergoedingen voor vaste contracten gebeuren, alhoewel die vergoeding  toch wel gebruikt werd om het lager loon  tijdens een periode van werkloosheid op te vangen. Dat valt nu bijna helemaal weg”,  aldus Prof. Bouwens.

Anderzijds blijft de preventieve toets in Nederland wel bestaan . Dit is een check die in België niet bestaat en waarbij nagegaan wordt of het ontslag wel verantwoord is. Ook zal de sterk gedereguleerde markt van de tijdelijke contracten juist minder flexibel gemaakt worden.
De nieuwe regeling zal pas van kracht worden in 2016 “als de crisis voorbij is”. Een beetje vreemde logica aangezien  het oorspronkelijk voorstel toch vooral de ambitie had om de economie een duw in de rug te geven in tijden van crisis.

Podcast: Play in new window | Download

Subscribe: Apple Podcasts | Android | RSS