Een Reddingsplan voor de Antwerpse Chemie

Afbeelding: Bart Martens via Chat GPT/DALL-E

De Antwerpse  industrie zit in zwaar weer. Bart Martens, beleidsmedewerker van de Antwerpse schepen voor leefmilieu, heeft een witboek opgesteld met drie werven om de Antwerps en Europese industrie te versterken zonder in te binden op de klimaat- en milieudoelstellingen.    

De eerste werf (vanaf 10 min 50 sec) gaat over een aanpak van de stikstofproblematiek, die grotendeels bestaat uit het voeren van een beleid dat op de ganse industriele zone gericht is in plaats van op individuele bedrijven.

Het tweede luik (vanaf 46 min 10 sec) gaat verder door op het pad van de samenwerking en focust op de infrastructuur die zal nodig zijn om de industrie te vergroenen: elektrificatie, waterstof , CO2-afvang en transport, en ook hergebruik van producten. Een sleutelelement is het voorzien van minder dure publieke (mede-) financiering voor groene projecten.

De derde werf (1u 1 min 30 sec) gaat over het beschermen van de Europese industrie tegen import van landen waar niet moet betaald worden voor CO2-uitstoot. Die ‘koolstofgrensheffing’ (CBAM) staat al voor en stuk in de stelling. Bart Martens wijst erop op dat de chemische industrie niet megenomen is in dit systeem en dat dit wel zal moeten gebeuren als men de industrie in Europa wil houden en ze terzelfdertijd wil vergroenen.

We eindigen (1u 9 min 5 sec) met de Antwerp Declaration, een verklaring opgesteld na de top van 20 february 2024, waarop leiders van multinationals en Europese politici samen zaten voor een gesprek over de toekomst van de Europese inustrie.

Bart Martens: “Het initiatief was nodig en nobel maar ik blijf op mijn honger zitten. De verklaring bevat veel platitudes over red tape en conflicterende wetgeving, zonder duidelijk te maken waarover men het heeft. De verklaring vermeldt ook de nood aan markten van duurzame materialen (iets waar Bart Martens ook voor pleit, nvdr) maar dan blijft men hangen bij vrijwillige initiatieven en overheidsaanbestedingen. Dit is een mager beestje. Als je echt een vraag wil creeren voor klimaatneutrale materialen, bijvoorbeeld groen staal, groene kunstmest, dan moet je dat via productnormering opleggen.”

“Het is wel goed dat opgeroepen wordt tot één Europees industrieel beleid.   Na corona en de oorlog in Oekraïne heeft Europa de regels in verband met staatssteun gevierd, met als gevolg dat er nu een opbod aan staatssteun is en dat landen met diepere zakken zoals Frankrijk en Duitsland hun industrie miljarden toestoppen. Er moet komaf gemaakt worden met dat nationaal opbod. Het zou logisch zijn om de Europese grensheffing uit te breiden en meer ondersteuning te voorzien vanop Europees niveau.”

Noot ivm de uitstoot van stikstof door Project 1 van INEOS en de elektriciteitscentrale van Vilvoorde:
De milieueffectrapporten (MER) schatten de jaarlijkse uitstoot ammoniak (NH3) en stikstofoxide (NOx) op 18/30 ton NH3 en 178/280 ton NOx, voor respectievelijk INEOS Project 1 en de elektriciteitscentrale van Vilvoorde.  (INEOS Project 1: MER, p7.33 en 7.38;  Vilvoorde: MER, pIX.73).
De bevoegde Vlaams milieuminister blokkeerde de bouw van de gascentrale met de stikstofuitstoot als argument en is voorstander van de ethyleenfabriek van INEOS waarvan ze de stikstofuitsoot minimaliseert. De uistoot van Project One is wel degelijk lager dan die van de gascentrale. Het project van INEOS heeft echter als doel om de  plasticproductie te verhogen terwijl de gascentrale er moest komen om het elektriciteitsnet van het land te stabiliseren.
De werkelijke motivatie van minister Demir was het bemoeilijken van de bij wet geplande kernuitstap, uit ideologische overwegingen, aangezien  kerncentrales technisch niet in staat zijn om de variabiliteit van de vraag naar elektriciteit op te vangen aangezien ze altijd een constante hoeveelheid elektriciteit moeten produceren.

Podcast: Play in new window | Download

Subscribe: Apple Podcasts | Android | RSS