Frankrijk: poltieke veto’s alom

creative commons/wikipedia

De Franse centrumrechtse regering van premier Barnier werd deze week weggestemd door verenigd links en extreem rechts. De ambitie van Macron om nu een coalitie zonder ‘de extremen’ te vormen wordt gedwarsboomd door figuren binnen zijn eigen coalitie die ook veto’s stellen tegen centrumkandidaten.

We bellen Freddy De Pauw van Uitpers voor meer uitleg bij het Frans parlementair landschap en de opties die voorliggen. 

Barnier was nog maar drie maanden geleden in het zadel gehesen door president Macron met een coalitie die slechts 210 van de 577  zetels in de Frans parlementaire kamer bezette.

Freddy De Pauw: “Zolang links en uiterst rechts apart in het verweer gingen, kon Barnier besturen met een minderheid op basis van het beruchte artikel 49.3 van de Franse grondwet.”

“Toen de premier deze week opnieuw artikel 49.3 wilde gebruiken om besparingen in de sociale zekerheid  door te voeren, diende de linkse partij La Franse Insoumise een motie van wantrouwen in. Doordat die uiteindelijk ook gesteund werd door de extreem rechtse Rassemblement National van Marine Le Pen kon Barnier weggestemd worden.”

“Doordat Macron het parlement pas in juli ontbonden heeft, mogen er tot juli 2025 geen nieuwe verkiezingen georganiseerd worden, tenzij de president zelf aftreedt. Dit is waar het links blok NFP (le Nouveau Front Populaire) op aanstuurt maar waar Macron niet van wil horen. “

“Macron moet dus een nieuwe premier benoemen die een parlementaire meerderheid moet vinden. Die kan er alleen komen als de huidige coalitie aangevuld wordt (met 80 zetels, nvdr) van uiterst rechts, of met de socialisten en de  LIOT-fractie dat een allegaartje is. Het is ook niet zeker dat alle 66 socialisten achter een regering zouden staan waarin ook de extreem rechtse minister Bruno Retailleau zit van de (klassiek rechtse) Les Républicains. Die partij wil ook niet weten van centrumfiguur François Bayrou als premier omdat die in 2012 opgeroepen had om voor de sociaal-democraat Hollande te stemmen. “

“De centrumrechtse coalitie rond Macron is een krabbenmand, want zelfs binnen elk van de partijen zitten er mensen met ambities om premier of president te worden. Atal, de leider van de partij van Macron, is zeer ontevreden over de ontbinding van het parlement door Macron in juni. Dat heeft zijn carrière gebroken en hij heeft de ambitie om president te worden in 2027. Er zijn nog andere kandidaten voor de post binnen de partij van Macron en ook bij de andere partijen binnen de coalitie. Dat gaat dan vooral over persoonlijke ambities, eerder dan over inhoud.”
“Het is de ambitie van François Bayrou, die met zijn partij MoDem in de regeringscoalitie zit, om eerste minister te worden. Bayrou ligt redelijk goed bij een deel van links, maar slecht binnen de rechtse vleugel van de coalitie, en ook bij een deel van de Parti Socialiste wegens zijn samenwerking met rechts.”

“Nu heeft Macron het over een Arc Républicain (een republikeinse koepel) die moet samengebracht worden, waarmee hij een coalitie zonder ‘de extremen’ bedoelt, waarbij ze ook het linkse La France Insoumise en mogelijk zelfs de groenen rekenen.“

“Macron zou kunnen kiezen voor de zeer rechtse Bruno Retailleau, de meest populaire man van Les Républicains, en erop rekenen daarmee de steun van Le Pen te krijgen. De vraag is wel of de eigen partij van Macron dat gaat slikken.” 

RC: Je schrijft dat er ook geen eensgezindheid is aan de linkerzijde
FDP: “Er zijn spanningen binnen het links front, Le Nouveau Front Populaire (NFP), en vooral tussen de twee grootste blokken, La France Insoumise (LFI, 71 zetels) en de PS (66 zetels), over de strategie. Er is een akkoord over het standpunt dat de premier van het NFP moet zijn, maar LFI wil vooral nieuwe presidentsverkiezingen met de leider Mélanchon als kandidaat. Er zijn voortdurend breuken tussen de PS en LFI. Verder zijn er ook binnen de PS en de groenen verschillende strekkingen. Een Sandrine Rousseau leunt sterk aan bij LFI, terwijl er ook mensen zijn die pleiten voor een alliantie met rechts. Het risico bestaat dus dat het tot een scheuring komt van de Groupe Ecologiste. Zelfs bij de communisten is er verdeeldheid, en die hebben maar zeventien zetels.”

“Wat wel duidelijk is, is dat de groenen nooit zullen regeren met Les Républicains van de uiterst rechtse Retailleau, wiens standpunten bijna identiek zijn aan die van Marine Le Pen. Voor (een deel van) de socialisten is dat blijkbaar wel aanvaardbaar.”

“Het zou kunnen dat naar een coalitie met de sociaaldemocraten wordt gestreefd, maar het lijkt erop dat Macron ook een regering zonder meerderheid als optie openhoudt. Dat blijkt uit zijn voorstel om akkoorden tussen partijen te sluiten om geen moties van wantrouwen voor te leggen voor een bepaalde periode, bijvoorbeeld tot de mogelijke verkiezingen van juli volgend jaar. Ondertussen zou er kunnen geregeerd worden op basis van Artikel 49.3 (dus zonder parlementair toezicht, nvdr).”

Podcast: Play in new window | Download

Subscribe: Apple Podcasts | Android | RSS