Redactie Radio Centraal Rotating Header Image

Factuur dure geneesmiddelen piekt na deal van De Block met farmasector

Share

Sean McCormick http://seanmccormick.design/ (via wikipedia)

Sedert 2015 maakt de overheid prijsafspraken  met de farmaceutische sector voor extreem dure nieuwe geneesmidddelen.   Dit systeem kwam er na het afsluiten door Minister Maggie De Block van een overeenkomst (Toekomstpact) met sector. Volgens Dirk Van Duppen (PVDA) zijn de geheime kortingen veel te klein en zijn de garanderen de geheime afspraken vooral hoge winsten voor de farmaceutische bedrijven. De som die aan de industrie betaalt wordt is aan het expoderen en ondermijnt daardoor gans het sociaal zekerheidssysteem, aldus Van Duppen.

“De kost van die speciale geneesmiddelen die onder het zogenaamd Artikel 81 van de wet vallen loopt dit jaar op  tot één miljard euro”aldus Dirk Van Duppen. “Dat is bijna een kwart van het volledig geneesmiddelenbudget van de overheid. Het aantal patienten dat gebruik maakt van die geneesmiddelen is echter een zeer kleine groep. Het gaat bijvoorbeeld over de immuuntherapie  voor een groep van enkele duizenden kankerpatiënten. Die geneesmiddelen kosten  50.000 tot 100.000 €  per patient en per behandeling. Het is gekend dat de productieprijs rond de 100 € ligt.  Het argument dat die hoge prijs moet dienen om de ontwikkelingskost te dekkken klopt niet. Zo werd de ontwikkeling van de immuuntherapie gefinancierd met publiek geld door de universiteiten. Maar een aantal firma’s gaan met exorbitante  winsten lopen omdat ze op het juiste moment een patent of licentie genomen hebben.  Zo kost Sofosbuvier tegen hepatitis C 45.000 € voor drie doosjes van 28 tabletten. De productiekost bedraagt 100 € en in Indië wordt het verkocht aan 300 €. De prijszetting van 45.000 € door de firma is niet gebaseerd op de ontwikkelingskost maar op de kost die uitgespaard wordt doordat een levertransplantatie vermeden wordt. Als je op die manier redeneert dan kom je tot dergelijke perverse prijzen. Die neoliberale manier van redeneren kan niet toegepast worden op gezondheidzorg of je kom tot dergelijke woekertoestanden.”

“Een doorlichting van de farmasector door de EU, in opdracht van commissaris Neelie Kroes, wees uit dat 17% van de kost van de geneesmiddelen  naar  ontwikkeling gaat en aan innovatieve geneesmiddelen wordt slechts anderhalf procent van dde omzet besteed. Aan marketing wordt daarentegen 23% gespendeerd. Tenofovir  , een middel tegen AIDS, werd aan de KUL ontwikkeld en heeft de universiteit 550 miljoen opgeleverd aan royalties. Gilead heeft het geneesmiddel gecommercialiseerd en afgeleide middelen gecreerd en er daarna 70 miljard € aan inkomsten mee gegenereerd.  De Belgische overheid heeft ondertussen via het RIZIV al 460 miljoen aan subsidies uitgegeven voor het geneesmiddel.”

“De eerste zogenaamd innovatieve geneesmiddelen waren rheuma-inhibitoren, die kostten duizend  € per maand. Dat ging over een paar tienduizend patiënten. Dat vertegenwoordigde een kost van 250  miljoen € per jaar voor twee geneesmiddelen. Nu is er een echte dijkbreuk aan de gang met prijzen van 40.000, 100.000 €. Er zijn zelf medicijnen die 500.000 € kosten.  De prijs is gebaseerd op de economische meerwaarde die ze zouden vertegenwoordigen (en dus niet op de kost, nvdr).  Voor een leucemie (bloedkanker) medicijn is de redenering dat elk  gewonnen levensjaar  40.000 €  waard is. Als dat bij kinderen van vijf jaar toegepast wordt heb je zeventig levensjaren gewonnen. ”

“De stelling dat er geen andere optie is dan te betalen voor die innovatieve geneesmiddelen, zoals De Block beweert, klopt niet.  Ze kan dwanglicenties opleggen. Die laten een overheid toe om een bedrijf te verplichten om een licentie te geven  als de volksgezondheid of de betaalbaarheid van de ziekteverzekering in gevaar komen.  Dat is gebeurd in Indië en Zuid Afrika. België is een veel rijker kand maar de betaalbaarheid van onze ziekteverzekering komt wel degelijk in gevaar als je ziet wat er nu gebeurd. In 2015 zat de kost op 150 miljoen, dit jaar wordt het een miljard en het stijgt verder. Maleisië heeft een dwanglicentie toegepast op Sofosbuvier. Daar was de prijs gezet op 12.000 $ per behandeling. Met de dwanglicentie is die gezakt naar 75$, minder dan één percent van de oorspronkelijke kost.  Om dat hier toe te passen volstaat een kleine aanpassing aan de wet. De Franse senaat heeft onlangs een debat gevoerd over dwanglicenties. De voormalige Hollandse minister van volksgezondheid  Edith Schippers heeft in The Lancet een pleidooi gehouden voor dwanglicenties. Zij is nochtans van de liberale VVD. De Ierse artsenorganisatie heeft dat ook gedaan. Dus we moeten dat ook beginnen bespreken in België.”

“Een andere manier om de kost te drukken is om het onderzoek in publieke handen te houden. De eerste twee fases van de ontwikkeling van een medicijn gebeuren vaak op universiteiten met publiek geld en enkel de derde fase door de farmaceutische bedrijven. Als ook die laatste fase in publieke handen blijft dan komt ook het patent niet in handen van de bedrijven. Die derde fase gebeurt trouwens voor een deel ook door uittesten in onze ziekenhuizen door patienten die er niet voor betaald worden. Als de patenten in publieke handen blijven dan kan de productie uitbesteed worden aan een bedrijf tegen een veel lagere kost.”

“Tenslotte kan de kost ook gedrukt worden via openbare aanbestedingen (het Kiwi-model). Sommige geneesmiddelen zijn patentvrij. Zo is de prijs voor leucemie-middel Gleevec  gezakt van 2500 naaar 983 € per doosje. Mooi, maar in Nieuw Zeeland is de prijs dankzij een openbaar aanbesteding gezakt naar 114 €. Dus de prijs ligt bij ons nog altijd veel te hoog.”

“De prijskortingen die nu onderhandeld werden bedragen gemiddeld 27%. Dat is weinig als je ziet wat de startbedragen zijn waarover het gaat. Door de prijsafspraken geheim te houden zetten de farmaceutische multinationals de landen tegen elkaar op. De Block weet niet wat in Holland,  Frankrijk of elders betaald wordt omdat ze daar ook met geheime afspraken werken. ”

“We moeten dit met onze nationale kiescampagne op de politieke agenda plaatsen.  De sp.a/PS, CD&V/CDH en groenen hebben zich onder voorwaarden uitgesproken voor het toepassenvan  dwanglicenties. De farmaceutische industrie zal niet gaan lopen. Het geld dat nu teveel betaald wordt gaat niet naar de 35.000 mensen die in de sector werken maar naar de aandeelhouders in het buitenland, hoofdzakelijk in de VSA. Gilead heeft geen arbeidsplaatsen in België.”

“Ik denk dat we een campagne moeten voeren rond een concreet geval. Bijvoorbeeld Herceptine van Roche. Dat kost 47.000 € voor een behandeling en kost 242 € om te produceren…”

0 Comments on “Factuur dure geneesmiddelen piekt na deal van De Block met farmasector”

Leave a Comment