De lobby achter de pauzeknop van de PFAS-regulering

drie PFAS

In een nieuw rapport onhult lobby-waakhond Corporate Europe Observatory (CEO) hoe de PFAS -industrie de Europese regulering probeert af te zwakken. De NGO doet een oproep om het agressief lobbywerk aan banden te leggen. 

Met het Forever Pollution Project onderzoekt een internationale groep onderzoeksjournalisten de PFAS-vervuiling in Europa. Ook CEO is bij het werk betrokken en publiceerde deze week een rapport over het lobbywerk van de chemische industrie (Samenvatting HIER).

De schadelijkheid van de PFAS krijgt pas sinds enkele jaren aandacht in de media en op Europees niveau is de PFAS regulering nog in de maak, met een voorstel voor een PFAS-verbod dat nu onderzocht wordt door het Europees Agentschap voor Chemische Stoffen (ECA).   

De regulering die het lobbyen door de tabaksindustrie aan banden legt, moet ook toegepast worden op de chemische en fossiele industrie.

Hans van Scharen (CEO): “Er zal in Europa jaarlijks 100 miljard euro nodig zijn voor de opkuis van de PFAS-vervuiling. Daarnaast wordt de gezondheidsschade op 52 tot 84 miljard per jaar ingeschat. Die kost is van dezelfde orde als de de klimaatinspanning die moet gebeuren en wat nodig is om de begrotingstekorten aan te pakken.”

“Uit ons onderzoek blijkt dat het agentschap (ECA) zwaar belobbyd wordt door de industrie, wat niet zou mogen, aangezien het hier gaat over wetenschappers die in alle rust en onafhankelijkheid hun onderzoek moeten kunnen doen. Ondertussen hebben de Europese Commissie en haar directoraten (ministeries) de argumentatie van de industrie helemaal overgenomen en wordt er gesuggereerd om de eerder gemaakte engagementen om PFAS te bannen niet na te leven.”

“Het lobbywerk wordt vooral gedaan door de chemische belangenorganisaties CEFIC en Plastics Europe, en door grote chemische bedrijven zoals BASF (ook actief in Antwerpen) en Chemours. Ze maken gebruik van de methodes die  50-60 jaar geleden ontwikkeld zijn door de tabaksindustrie, waaronder het financieren van studies die wetenschappelijk bevindingen in twijfel trekken. Daarbij is het niet nodig om aan te tonen dat die studies een wetenschappelijke basis hebben. Ook moet niet aangegeven worden door wie de studies gefinancierd zijn. Iedereen mag informatie geven aan de Europese instellingen, maar wat ons betreft gaat het hier over een vorm van ‘fake news’. Het manipuleren en instrumentaliseren van de wetenschap is een onderschat politiek en maatschappelijk probleem.”

“De impact van de lobbystudies wordt versterkt door dezelfde argumenten en cijfers telkens opnieuw aan te bieden via verschillende rapporten en nota’s. Door dit bombardement met telkens dezelfde argumenten ontstaat er een schrikreactie en twijfel bij de beleidsmakers. “
“Dit werd geïllustreerd door premier De Croo precies een jaar geleden bij het begin van het Belgisch voorzitterschap van de EU, toen hij opnieuw zei dat de pauzeknop moest ingeduwd worden voor de Europese Green Deal. Een maand later werd op het kantoor van BASF in Antwerpen de Antwerp Declaration for a European Industrial Deal voorgesteld in aanwezigheid van De Croo en  von der Leyen, waarbij ook vooral gesteld werd dat de milieu- en klimaatreglementering veel te ver gaat en tot concurrentieverlies zal leiden.”

“De overheid moet de verschillende belangen in het oog houden, en dit is niet langer het geval. De aangekondigde herziening van de Europese chemische wetgeving , één van de belangrijkste pijlers van de Green Deal, is ondertussen ook in de frigo gestopt, ondanks het wetenschappelijk bewijs voor de impact op milieu en gezondheid. Elke poging om het belang van de samenleving te bewaken lijkt uit het oog verloren.”

RC: Is het niet zo dat er voor bepaalde toepassingen, zoals PEM elektrolyse-installaties, geen alternatief bestaat voor de PFAS ?

Hans van Scharen (CEO): “Ik kan geen uitspraak doen over die specifieke technologie, maar algemeen gesteld klopt het niet dat er geen alternatieven zijn. We geven voorbeelden in ons rapport van gevallen waarin gesteld werd dat er geen alternatieven zijn terwijl die er wel zijn. De politiek moet de innovatieve bedrijven die die alternatieve technologieën ontwikkelen meer ondersteunen, en daar zit een probleem. Zo wordt er al 15 jaar wordt gesteld dat men de ontwikkeling van alternatieven voor pesticiden zal ondersteunen, maar in de praktijk gebeurt dat amper, die ontwikkeling wordt zelfs tegengewerkt.”

RC: Het voorstel voor een verbod dat het Agentschap voor Chemische Stoffen onderzoekt en waartegen nu gelobbyd wordt, voorziet ook wel de mogelijkheid voor uitzonderingen als er geen alternatieven zijn.

HvS: “We zullen ziet wat het agentschap voorstelt, maar zelfs als het agentschap zich niet laat beïnvloeden door de industriële drukkingsgroep, dan blijft de vraag wat de Europese Commissie daarna met het voorstel zal doen. Ons rapport toont aan dat de Commissie nu al voorstelt om de regulering op de lange baan te schuiven, nog vóór het onderzoek van ECA is afgerond.”

RC: CEO vraagt om de industriële lobby aan banden te leggen. Sommige politici stellen dat het lobbywerk door milieubewegingen even belangrijk is als de industriële lobby.

HvS : “Er bestaat wetgeving die specifiek gericht is op de tabaksindustrie. Artikel 5.3 uit dat verdrag bepaalt dat ambtenaren en politici die betrokken zijn bij het opstellen van gezondheidsbeleid of van de regulering van tabaksgebruik alleen directe contacten mogen hebben met de tabaksindustrie als er volledige transparantie is: contacten moet aangekondigd zijn, er moeten experten aanwezig zijn, en er moeten notulen opgesteld worden. Exact dit model hebben we nodig voor de chemische en fossiele industrie.”

“De boodschap van de, laten we ze maar Neoliberale Kerk noemen, als zouden de groene NGO’s veel macht hebben, is klinkklare onzin. De budgetten van de industriële lobby zijn vele malen groter dan de onze. En als wij niet opkomen voor het publiek belang, wie zal het dan wel doen? Zeker niet politici als Bouchez en De Wever, die volledig de kaart trekken van de chemische industrie.”

Podcast: Play in new window | Download

Subscribe: Apple Podcasts | Android | RSS