Het Vlaams Vredesinstituut, een overheidsinstelling, pleit in een advies aan het parlement ervoor dat Vlaanderen en België actief zouden helpen streven naar nucleaire ontwapening. Op termijn moet ons land het Verbod op Nucleaire Wapens (het TPNW verdrag) ondertekenen en de atoombommen opgeslagen in Kleine-Brogel laten verwijderen. Een logish maar toch opmerkelijk advies van de aan het Vlaams Parlement verbonden onderzoeksinstelling.
In het non-proliferatieverdrag (NPV)van 1970 verbinden de ondertekenaars (waaronder België) zich ertoe geen kernwapens te ontwikkelen en hun bestaand kernwapenarsenaal af te bouwen. De VSA en Rusland hebben de afgelopen dertig jaar het aantal kerkoppen inderdaad sterk verminderd maar de laatste jaren is er een stilstand en worden er daarentegen nieuwe nucleaire wapensystemen ontwikkeld. Het NPV blijkt voor de kernmachten iest dat enkel voor anderen geldt. Daarom namen een aantal staten het initiatief voor het nieuw, strenger, TPNW verdrag dat in januari in werking trad. Dat verdrag maakt bijna alle aspecten die te maken hebben met kernwapens illegaal, de ontwikkeling en het gebruik, maar ook het bezit.
“Laten we gewoon verklaren dat er kernwapens opgesteld staan”
Niet enkel de kernmachten verwerpen het nieuw ontwapeningsverdrag, ook de andere landen van de NAVO-as hebben het ontwapeningsverdrag niet ondertekend en zelfs actief bestreden. Een argument dat gebruikt werd was dat het TPNW verdrag het ouder non-proliferatieverdrag zou ondermijnen. Nils Duquet van het Vlaams Vredesinstituut zegt dat die vrees ongegrond is. “Uit ons onderzoek blijkt dat het TPNW wel degelijk juridisch compatibel is met het NPV.”Continue reading →
‘Italian navy rescue asylum seekers’ by vfutscher (commons)
In Griekenland staan Sarah Mardini en Seán Binder watern in Lesbos (Griekenland)actief bij het verlenen van hulp aan en redden van vluchtelingen. Ze riskeren een gevangenisstraft van 25 jaar op beschuldiging van , onder andere, mensensmokkel, spionage en fraude.
Voor Wies De Graeve van Amnesty International is het nonsens: “Het ging over eerstelijn humanitair werk. We hebben de dossiers doorgenomen, ook van de aanklager, en geen enkel bewijs gevonden van de aanklachten. Ook Frankrijk, Italië en Zwitserland werden hulpverleners voor het gerecht gedaagd. Het redden van mensen in nood is een internationaal juridische verplichting en het fysiek terugduwen van vluchtelingen over de grenzen zoals we nu zien aan de Pools Wit-Russische is illegaal. Enkele jaren geleden zijn de EU en de lidstaten gestopt met de reddingsoperaties op de Middenlandse zee. Toen hebben NGO’s die rol voor een stuk overgenomen. In plaats van opnieuw die taak opnieuw op te nemen gaan de lidstaten de hulpverleners nu criminaliseren. Het is problematisch dat de andere lidstaten niet optreden tegen die onwettige praktijken. Er moet er een politiek signaal komt dat het criminaliseren van humanitaire hulp niet kan.”Continue reading →
Dinsdag stemt het Europees Parlement een nieuw landbouwbeleid. Middenveld- en boerenorganisaties zien in wat op tafel ligt vooral de verdere ondersteuning van het industrieel beleid van de afgelopen decennia.
“Wat nu op tafel ligt, is een verderzetting van het model van productiemaximalisatie met veel gebruik van pesticiden en petroleum. Er worden alleen een paar extra randvoorwaarden toegevoegd om de landbouw te vergroenen, en dan gaat het letterlijk over randvoorwaarden, een bloemenrand planten naast een kapotgespoten maisakker. Daarmee gaan we er niet komen.” Aldus Tijs Boelens van Boerenforum.
“Het Europees budget gaat over gigantische veel belastinggeld, het beleid zou zich meer op een duurzame voedselvoorziening op de lange termijn moeten richten. Meer aandacht voor de vorming van en het garanderen van een rechtvaardig inkomen voor de landbouwers. Het huidige beleid ondersteunt te veel de agrobusiness en deelt dan wat geld uit om de gevolgen te beheersen.”
“Over de afgelopen decennia is de kennis van het boeren geleidelijk aan verloren geraakt. Tegenwoordig wordt de know-how geleverd vanuit de universiteiten. Die worden aangestuurd door de agrobusiness, en de implementering van dat beleid vraagt zeer veel investeringen, en dus leningen. De kennis die bij ouders en grootouders zit zijn we in snel tempo aan het verliezen, terwijl de universiteiten de jonge landbouwers psychologisch voorbereiden op hoe ze zware leningen moeten aangaan om zich te kunnen inpassen in een geïndustrialiseerd landbouwbeleid. De jonge landbouwers wordt door de wetenschappers gedicteerd hoe ze hun bedrijf moeten uitbaten op een industriële wijze. De wetenschappers zouden beter zelf meer luisteren naar de boeren (en minder naar de agro-industrie) en hen omkaderen.” Continue reading →
Het Erfgoedlab van Antwerpen lanceert een reeks stadskronieken. Tweede in de reeks is een stadskroniek rond de LGBTQ-cultuur in onze stad. Zes auteurs leverden samen tien bijdragen voor het boek, dat komende zaterdag gepresenteerd zal worden. In onze studio: mede-auteur Marion Wasserbauer, en Guido Totté, die de evolutie van deze cultuur van zeer nabij meemaakte (en daarnaast onder andere mede-oprichter van onze radio is). We praatten twee uur lang met hen, met een paar muzikale pauzes tussendoor, over het boek en over de LGBTQ-geschiedenis van ‘t Stad.
In het Antwerps bestuursakkoord staat dat de stad 5000 sociale woningen zal laten bijbouwen of renoveren. In Deurne, Borgerhout en Berchem worden geen sociale woningen bijgebouwd maar verkocht.
Ondertussen start schepen Tom Meeuws met een nieuw sociaal huurbeleid zonder financiering onderhandeld te hebben binnen de coalitie. Daardoor dreigen andere sociale huurders op straat te komen.
Op vraag van Karen Maes (Groen) bevestigde schepen Els Van Doesburg in een gemeenteraadscommissie dat sociale huisvestingsmaatschappij ‘De Ideale Woning’ 28 sociale woningen verkoopt ‘omdat de renovatie te duur is’. Ook Woonhaven, de huisvestingsmaatschappij in handen van de stad, verkoopt 28 sociale woningen in Moretusburg Hoboken. Daar is de reden de loodproblematiek.
PLAN?
De financiering van de bouw van sociale woningen gebeurt vooral met Vlaams geld. Maes vindt dat de stad passief toekijkt hoe de sociale huisvestingsmaatschappijen uit geldgebrek hun woningen verkopen. “Als door Vlaanderen onvoldoende middelen ter beschikking gesteld worden, zou schepen Van Doesburg voor meer middelen kunnen aankloppen bij haar (N-VA) partijgenoot minister Mathias Diependaele. Anderzijds heeft de stad zelf ook instrumenten in handen om de sociale woningbouw te vergemakkelijken. Zo zou ze gronden in erfpacht kunnen geven aan sociale woonmaatschappijen, wat de kost voor woningbouw aanzienlijk zou verminderen en die bouw zou versnellen. De stad zou per gerenoveerde woning ook een subsidie kunnen geven aan de woonmaatschappijen. ”
“In plaats van een budget te onderhandelen, bouwt Tom Meeuws een sociaal huuraanbod af om een ander te kunnen realiseren”
“Het lijkt erop dat de stad geen plan heeft wat betreft woningbouw. Als we vragen wat ze gaat doen aan de verkoop dan is de respons ‘dat we het gaan bekijken’. Na drie jaar is het nog altijd niet duidelijk waar de sociale woningen bijgebouwd worden, terwijl er hoge nood is aan woningen voor grote gezinnen.” Continue reading →
Na 41 jaar is het er uiteindelijk toch van gekomen: ‘1000 Titels‘, de legendarische langspeler uit 1980 van De Kommeniste is eindelijk gedigitaliseerd en heruitgebracht. De groep weer samenbrengen lukte niet maar op 10 november gaat in De Roma wel een evenement door waarbij de muziek van De Kommeniste wordt vertolkt door oudere en jongere muzikanten. De concertgangers krijgen als bonus een cd met een concert van De Kommeniste uit 1979 in Leuven.
De grootschalige bloedmetingen van de overheid bevestigen dat er een ernstig probleem van vervuiling is door PFAS (en subgroep PFOS) in de omgeving van de 3M-fabriek. De politieke druk om vooral niet te streng te zijn, is verdwenen: de geest is uit de fles bij de milieu-inspectie en die zet nu de stop op de vervuilers. Nu moet Vlaanderen ook aan een structurele aanpak van de vervuiling werken, stelt milieuorganisatie Climaxi.
Katrin Van den Troost van Climaxi: “In juli heeft de gemeente Zwijndrecht bij de provincie een verstrenging van de lozingsnorm in het water aangevraagd. De limiet van 30 microgram (μg) ligt ver boven de Europese grens van één microgram. Zwijndrecht vroeg onmiddellijke toepassing van de één microgram-limiet en een plan om verder naar 0,1 μg te gaan. Op 21 oktober werden die maatregels door de provincie bevestigd. Omdat 3M tegen die beslissing in beroep ging, schoof het dossier door naar het Vlaams niveau. Climaxi heeft dan beslist om ook in beroep te gaan tegen de aangekondigde verstrenging, maar juist omdat ze niet ver genoeg gaat.”
“Europese richtlijnen moeten sneller toegepast worden door Vlaanderen. Het getalm en de vertragingen mogen stoppen.”
Herbeluister Katrin van Climaxi:
“De inspectie heeft gisteren 3M opdracht gegeven om de installaties die PFAS uitstoten te stoppen tot er duidelijkheid is over de PFAS-uitstoot. Ongezien, want voor zover ik weet is het in Vlaanderen nog nooit gebeurd dat de overheid een productie-eenheid stillegt. Zwijndrecht heeft trouwens ook de verstrenging van de norm voor de andere PFAS-uitstoters gevraagd. Voor zover we weten gat het over Indaver en Veolia, twee bedrijven die het afval van 3M behandelen.” Continue reading →
De Zapatisten koloniseren Europa en komen op donderdag 4 november naar Antwerpen.
We hebben Liesbeth Huysmans aan de lijn over de Zapatistische beweging. Kort na het uitbarsten van de Zapatistische revolutie in 1994 was ze er al bij in Chiapas; onlangs keerde ze terug.
De Vlaamse deelregering steekt het (nationaal) energiebeleid stokken in de wielen door de bouw van niewe gascentrales te blokkeren. Maar wat zijn de plannen eigenlijk? Een update met Erwin Cornelis van de Bond Beter Leefmilieu.
De nieuwe gascentrales zijn nodig om de stijgende variabiliteit van de elektriciteitsproductie en de sluiting van de kerncentrales op te vangen. De beslissing van kernuitstap uit 2003 bepaalde dat de oudste kernreactoren (Doel 1/2, Tihange 1) in 2015 zouden sluiten. De exploitatie werd door minister Marghem echter met tien jaar verlengd (zonder milieuvergunning). Een derde van het park (2 GigaWatt, Doel 3, Tihange 2) sluit de deuren begin 2023, en door het uitstel van 2015 zal de uitstap in 2025 abrupter verlopen aangezien niet alleen Doel 4 en Tihange 3, maar ook de oudere centrales dan uitgeschakeld zullen worden.
Om zeker te zijn dat er voldoende en flexibele stroomproductie zal zijn, plant de regering om 2,3 GigaWatt (GW) nieuwe capaciteit te ondersteunen. In theorie moeten dit geen gascentrales zijn, maar het zal het daar wel op uitdraaien aangezien de nieuwe centrales snel aan- of afgeschakeld moeten kunnen worden. Erwin Cornelis: “Er zijn dossiers ingediend voor meer dan 4 GW capaciteit, terwijl de schatting is dat er 2,3 GW nieuwe capaciteit nodig is. De bedrijven konden tot eind september hun dossiers indienen, en eind oktober zal blijken wie ondersteund zal worden.”
De Vlaamse milieuminister probeert de nucleaire uitstap onmogelijk te maken door vergunningen voor nieuwe centrales te weigeren. “De geweigerde vergunningen gaan over centrales die deel uitmaken van de 4GW aan projecten die een aanvraag tot steun hebben ingediend. De kandidaat-investeerders moeten aangeven hoeveel steun ze denken nodig te zullen hebben en dan zal de overheid de beste boden selecteren. De weigering van de Vlaamse regering om vergunningen af te leveren, tegen de adviezen van de eigen administratie in, leidt tot ongerustheid. Ik vermoed dat er uiteindelijk druk zal komen vanuit het bedrijfsleven om die houding te herzien, om niet tot een situatie te komen dat alleen Wallonië nieuwe centrales krijgt.” Continue reading →
Zorgbedrijf-Hof Ter Beke- Foto:RC, kunst: Bert Lezy
De Vlaamse regering wil de zorgsector verder privatiseren. Het gaat niet om een directe volledige verkoop van de publieke zorgbedrijven maar om een decreet dat het mogelijk maakt voor steden en gemeenten om begrotingen te sluiten door de publieke dienstverlening in de zorg af te bouwen, met een stijgende kost voor de zorgbehoeftigen en minder goede werkcondities voor het personeel als gevolg. Of niet, en gaat het gewoon over een optimalisering waar iedereen beter van wordt?
Kurt De Loor, Vlaams parlementslid voor oppositiepartij Vooruit vindt dit alvast geen goed idee: “De afschaffing van de opkomstplicht bij gemeente- en provincieraadsverkiezingen was een historische blunder. Dit wordt de tweede historische blunder van deze politieke generatie.”.
We vragen hem ook hoe het standpunt van Vooruit op Vlaams niveau te rijmen valt met de houding van de Antwerpse afdeling, die zich in 2019 via het bestuursakkoord met N-VA/VLD engageerde om de privatisering van het Antwerps zorgbedrijf aan te vangen.
Momenteel heeft 47,3 % van de wereldbevolking minstens één dosis gehad van een covid19-vaccin. Echter, in de lageloonlanden ligt dat cijfer op 2,7% (cijfers: our world in data, geraadpleegd 15 oktober 2021). Er is duidelijk sprake van een ongelijke verdeling wereldwijd. Een argument voor verschillende organisaties, zoals The People’s Vaccine, Amnesty Internationalen Artsen Zonder Grenzen, om op te roepen de patenten op de vaccins op te heffen. Om meer te weten te komen over de achterliggende werking van eigendomsrecht met betrekking tot vaccins contacteerden we Geertui Van Overwalle. Ze is verbonden aan de faculteit rechten aan de KUL, en is gespecialiseerd in intellectual property law.
Er zijn tientallen patenten verbonden aan één enkel vaccin. Vele daarvan zijn reeds oude patenten. Het patentrecht bestaat sinds de 19e eeuw, en was oorspronkelijk voorzien voor levenloos materiaal, voor de traditionele industrie. In 1998 gaf het Europees parlement de toestemming om ook biologisch materiaal te patenteren, zoals bijvoorbeeld gisten en genen. Ook de ruwe grondstoffen of de entstoffen die nodig zijn voor vaccins vallen hier dus onder. Zo is de basis voor de mRNA-technologie al een tijd geleden gepatenteerd. Continue reading →
Begin november 2020 brak er een geweldadig conflict uit in Tigray, in het noorden van Ethiopië. Tigray wordt begrensd door Eritrea in het noorden, Sudan in het westen, de Amhara-regio in het zuiden en de Afar-regio in het oosten. De spanningen in de regio zijn allesbehalve opgelost, en de gevolgen zijn verstrekkend voor de lokale bevolking. We spraken erover met Jan Nyssen, als professor geografie verbonden aan de Universiteit Gent. Hij kent de regio al lang en volgt de situatie op de voet op.
In 2019 kreeg de premier van Ethiopië, Abiy Ahmed, de nobelprijs voor de vrede omwille van een vredesverdrag met Eritrea, dat een einde maakte aan een meer dan 20-jarig conflict. De vrede in de regio was echter niet van lange duur, want op 4 november 2020 barstte er een soort ‘Blitzkrieg’ los, tussen het Ethiopisch regeringsleger (onder leiding van Abiy Ahmed) en het Tigray People’s Liberation Front (TPLF). De spanningen met Tigray waren reeds lange tijd latent aanwezig, en met de steun van Eritrea zag Ahmed de kans om de regio onder de voet te lopen. Reeds enkele weken later was de regio volledig bezet door het Ethiopische leger en werd het gebied van de buitenwereld afgesneden. In het begin van 2021 sijpelden de eerste berichten door die spraken van massamoorden en zware mensenrechtenschendingen. Hulporganisaties kregen moeilijk toegang en de humanitaire situatie verslechterde snel. De covid19-pandemie en een sprinkhanenplaag gooiden nog meer olie op het vuur. Eind juni 2021 heroverde het TPLF de hoofdstad Mekele en een groot deel van Tigray, waarna de Ethiopische regering een wapenstilstand afkondigde. Het conflict was hiermee echter niet beëindigd. Een artikel van MO* uit augustus 2021 beschrijft hoe de toegang tot de regio wordt geblokkeerd en hoe hongersnood als wapen in de strijd wordt ingezet. De Verenigde Naties spreken van de zwaarste hongersnood in een decennium. 90% van de 7 miljoen inwoners in Tigray hebben te kampen met voedseltekorten. In juli 2021 was er sprake van 400 000 personen in hongersnood. Er vallen volgens ruwe schattingen tussen de 425 en 1200 hongerdoden per dag.
In het rapport ‘Tigray – atlas of the humanitarian situation’ wordt de situatie op regelmatige basis opgevolgd door Nyssen en enkele collega’s aan de Universiteit Gent. Het onderzoek gebeurt op basis van satellietbeelden en telefonisch contact met lokale bewoners. Geen evidente zaak, aangezien de regio door de militaire tactiek van blokkades volledig wordt afgesloten. Buiten de voedseltekorten is er ook een tekort aan medicijnen en allerhande levensmiddelen. Er zijn ernstige benzine- en stroomtekorten en het is moeilijk om aan geld te geraken, zelfs in de hoofdstad Mekele. Werknemers van het universitair ziekenhuis daar krijgen door de geldtekorten geen loon uitbetaald, maar worden vergoed met voedselpakketten. Op het platteland is de situatie nog prangender.
Het regenseizoen is net afgelopen in Tigray, en in november kan hopelijk een nieuwe oogst worden binnengehaald. Ook voor de crisis leefde de lokale bevolking van een subsistentielandbouw, waarbij men leeft van wat het land opbrengt en er nauwelijks wordt geproduceerd voor de markt. De traditionele manier van leven is hier de enige manier om te overleven. Ondanks de moeilijke informatievergaring is uit onderzoek van satellietfoto’s gebleken dat 80% van het land wel enigermate bewerkt is, maar dat slechts 20% daarvan een goede oogst zal opleveren.
Nyssen was na het einde van de burgeroorlog en de val van Mengistu in 1991 betrokken bij de heropbouw van het land met waterbeheer en herbebossingsprojecten. Het is voorlopig nog raden naar de exacte gevolgen van het hedendaagse conflict op het geleverde werk van reconstructie. Het tekort aan stroom en energie veroorzaakt sowieso extra houtkap. De gevolgen blijven ook niet beperkt tot Tigray. Specifiek de Amhara-regio heeft te lijden onder het conflict. In gans Ethiopië is er een enorme inflatie doordat Abiy Ahmed de staatskas heeft opgesoupeerd voor wapendeals met Turkije en de Verenigde Arabische Emiraten. Een langdurige guerrillastrijd met de rebellen in Tigray loert om de hoek.
De internationale druk op nobelprijswinnaar Abiy Ahmed is beperkt. De internationale gemeenschap blinkt vooral uit in ‘wegkijken’. Landen als Italië als Frankrijk hebben commerciële banden met het land en dus hefbomen in handen om invloed uit te oefenen, maar doen voorlopig weinig. Wapenleveringen aan Ethiopië door Italië blijven doorgaan. Ethiopian Airlines kan ook nog steeds landen in Brussel en Washington. Mogelijke sancties blijven uit.
Meer info over het conflict kan men vinden op de blog die Nyssen publiceert, waar relevante info en artikels worden verzameld.
Op vrijdag 8 en zaterdag 9 oktober brengt ‘Little Amal‘ een bezoek aan Antwerpen. Little Amal is helemaal niet zo klein, maar een gigantische pop van 3,5 meter. We spraken erover met de Iraakse theatermaker Hussein Mahdi Al-Khalidi. In 2015 vluchtte hij naar België en hij is momenteel onder meer artistiek medewerker bij Madame Fortuna in Borgerhout.
Little Amal begon haar reis in juli 2021 aan de Turks-Syrische grens. Op haar 8000 km lange tocht doorheen heel Europa vraagt ze aandacht voor het lot van (minderjarige) vluchtelingen. Ze passeerde reeds in Piraeus, Napels, Rome, Milaan, Marseille, Lyon, Straatsburg, Stuttgart en Keulen, waar ze telkens door de lokale gemeenschap werd verwelkomd. Het wandelend theater is een project van de gezelschappen Good Chance en Handspring Puppet Company.
De verwelkoming in Antwerpen betreft een samenwerking tussen de stad Antwerpen, het district Borgerhout, Reuzen VZW en Het Paleis. Hussein Mahdi Al-Khalidi is de regisseur van het hele gebeuren in de stad.
Amal is haar moeder kwijt en begint haar zoektocht in Antwerpen op het Operaplein (vrijdag 8/10 om 18.30u). Via de Meir en de Wapper trekt ze naar het Theaterplein. Ze zal kunnen slapen in Het Paleis. Op zaterdag zal ze op het Moorkensplein worden verwelkomd door de Reuskens op het einde van de traditionele Reuzenstoet. Het volledige programma kan je terugvinden via deze link.
Dries Decru van de Urban Bib in stadsbibliotheek Permeke vertelt enthousiast over deze bijzondere collectie en de activiteiten die gepland worden voor de vijfde verjaardag van vrijdag 17 september tot zaterdag 25 september 2021.
Initiatiefnemers Peter Vanhoof en Roland Van Rillaer stellen krachtveer voor, een reeks workshops rond eenzaamheid. Daarnaast organiseren ze elke zondag tussen 14u en 17u KrachtVeer-podium.
Dries Decru van de 
