Redactie Radio Centraal Rotating Header Image

Twee zaken die moeten gebeuren om de economie uit het slop de halen na corona

Share

Foto: RC

Interview met econoom,  Johan Seynaeve, werkzaam als inspecteur bij de belastingen.

Twee zaken zijn noodzakelijk. Enerzijds de kwijtschelding van illegitieme schulden, anderzijds het belasten van de vermogens. De voorstellen die ik nu hoor zijn postzegelgrote doekjes voor het bloeden.

Johan Seynaeve: “Al eind 2018 zag het ernaar uit dat er een conjuncturele crisis op komst was. De pandemie was dus een trigger voor die crisis. Je mag ook niet vergeten dat de economie nog verzwakt was na de crisis van 2008. Dat komt doordat de financiële injecties van 2008-2011 er alleen voor gezorgd hebben dat de zaak niet ontploft is. De overheidsschuld is massaal gestegen, wat een relancebeleid  bemoeilijkt, men heeft ook bespaard in de sociale zekerheidsuitgaven, de loonstijgingen beperkt,  enzovoort.”

“De gevolgen van de coronacrisis zijn gigantisch: een miljoen technische werklozen in België, en in de VSA spreekt men over 37 miljoen werklozen. Wereldwijd is er volgens het IMF al 9.000 miljard aan steun gegeven door de overheden, 4.400 miljard directe uitgaven en nog eens 4,6 biljoen via leningen en leengaranties. Door die massale financiële injecties hoopte men het economisch weefsel intact te houden en op een V-vormig herstel. Maar het lijkt erop dat dat niet gelukt is. De hoofdeconome van de Wereldbank is zeer pessimistisch  en stelt dat we naar een traag U-vormig herstel gaan. Tenminste, als er geen andere tegenslagen komen. We staan ook voor een enorme klimaatuitdaging en zijn dus zeker nog niet uit de problemen.”

“De economen zijn het erover eens dat er een relancepolitiek moet gevoerd te worden, maar er zijn twee stromingen. De ene stroming pleit voor investeringen die het aanbod stimuleren, de andere voor een ondersteuning van de vraag. De eerste stroming wil geld geven aan kapitaalkrachtige mensen die dan in productie zullen investeren. De andere stroming stelt dat geen economie kan gebouwd worden als er armoede is en daardoor onvoldoende vraag.”

“Het begrotingstekort zal naar schatting 40 tot 45 miljard euro bedragen. Voorstellen om bepaalde vormen van steun te ontzeggen aan bedrijven die een of andere link hebben met belastingparadijzen en waarbij aangetoond moet worden dat ze daar zitten om belastingen te ontduiken en of te ontwijken, en dat is bijzonder moeilijk, hoe goed bedoeld ze ook zijn, zijn zwaar onvoldoende om deze tekorten op te vangen: Denemarken weigert tijdens de coronacrisis financiële steun te geven aan bedrijven die geregistreerd staan in belastingparadijzen (wat dit concreet inhoudt is onduidelijk). Maar ondertussen gaf de Deense overheid al zo’n 400 miljard Deense kroon (ongeveer 55 miljard euro) uit voor steun aan bedrijven”.

“Het begrotingstekort wordt nu gefinancierd door schulden aan te gaan. Dat legt een enorme druk op de samenleving. Paul De Grauwe  pleit ervoor om de centrale banken rechtstreeks geld te laten geven aan de overheden onder de vorm van eeuwigdurende obligaties tegen een nulrente. Dat zou de overheidsschulden niet verhogen. Twee zaken zijn verder nodig. Enerzijds een massale kwijtschelding van illegitieme schulden. Dat zijn bijvoorbeeld de schulden aangegaan voor het uitvoeren van prestigeprojecten in de derde wereld, schulden gemaakt voor het opzetten van een repressieapparaat, maar ook bepaalde schulden in de rijkere landen. Na de crisis heeft de Europese centrale bank geld geleend aan de banken tegen een intrest van minder dan 1%. Die hebben dat geld dan uitgeleend aan overheden aan 4 tot 6%. Die goedkope rente kwam gewoon neer op financiële ondersteuning van de (aandeelhouders van) de financiële instellingen. Al die schulden die aangegaan zijn aan veel te hoge intresten moeten herzien worden. Er zijn ook schulden die wel legitiem zijn, maar die bijvoorbeeld het ontwikkelen van de gezondheidszorg belemmeren. Die moeten niet kwijtgescholden worden maar er moet wel een opschorting komen van  de schuldaflossing. ”

“Een tweede noodzakelijke maatregel is het belasten van de grote vermogens. De 10% rijksten beslissen hoe en waar er geïnvesteerd wordt. Zij hebben de economische productie in handen en daar moet iets aan gedaan worden. De macht over de economie moet opnieuw naar de samenleving gebracht worden. Er moet een progressieve vemogensbelasting komen. Op basis van eigen berekeningen concludeer ik dat dit mogelijk moet maken om de overheidsschuld met 20% te doen zakken. Het Bruto Binnenlands Product van België bedraagt ongeveer 450 miljard euro, het gaat dus over ongeveer 90 miljard aan vermogen dat terug naar de samenleving zou vloeien.”

“Private schulden zijn ook groot, maar die zijn zeer divers en moeten dus afzonnderlijk bekeken worden. Schulden van arme boeren uit het zuiden kunnen gemakkelijk kwijtgescholden worden. Voor bijvoorbeeld studieschulden in westerse landen moet je meer specifiek gaan kijken wie ze heeft. Maar die zijn ook het gevolg van een gevoerd beleid, van de vermindering van de overheidssteun aan het onderwijs.  Je moet wel opletten als het gaat over het kwijtschelden van private schulden, want het grootste deel van die schulden zijn schulden van grote bedrijven. Dat komt voor een deel door het monetair beleid van Quantitative Easing (goedkope leningen) dat gevoerd is. Goedkope leningen werden gebruikt om aandelen in te kopen en dividenden uit te keren.”

0 Comments on “Twee zaken die moeten gebeuren om de economie uit het slop de halen na corona”

Leave a Comment