Redactie Radio Centraal Rotating Header Image

Brexit-akkoord als model voor toekomstige handelsakkoorden?

Share

Philippe Lamberts Foto: EU parlement, via wikipedia

Philippe Lamberts (Ecolo) leidt de groene fractie in het Europees parlement. Een week geleden schreeuwde hij nog zijn verontwaardiging uit over de houding van de andere parlementaire fracties in verband met de Brexit-deal. Nu de deal er is, is hij er eerder gerust in, en ook positief over de inhoud.

Philippe Lamberts: “Vorige week hadden alle fractieleiders van het parlement, behalve de groene, zich bereid verklaard om het handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk blindelings te ratifiëren, zonder de deal te bekijken. Allemaal, van extreem rechts tot extreem links. Het argument was dat een voorlopig akkoord moest vermeden worden omdat dat de macht van het parlement zou beknotten. Maar in werkelijkheid was het net omgekeerd: door de definitieve ondertekening zou het parlement zichzelf  buitenspel hebben gezet. Het klopt dat de provisoire goedkeuring die er nu komt een soort ‘fait accompli’ creëert, maar het belet het parlement niet om het akkoord te wijzigen.”

“Ik krijg de indruk dat sommige EU-parlementsleden te braaf zijn, om hun nationale regeringen niet te schofferen”

“Het ratificatieproces zet de onderhandelaars onder druk om hun job goed te doen. Als ze weten dat het parlement dat sowieso zal doen, dan zullen ze hun job in de toekomst slordig doen. Ik krijg de indruk dat sommige parlementsleden te braaf zijn om hun eigen regering van dienst te zijn. Dat komt omdat veel Europarlementsleden hun job als tijdelijk zien, als wachtkamer voor een ministerpost. Ook Petra De Sutter van Groen is overgestapt naar het nationaal niveau, maar dat was onverwacht en niet de bedoeling bij de aanvang van haar mandaat.”

Audio, Philippe Lamberts over de Brexit-deal:

Goede deal?

“Uiteindelijk is dat plan van de fractieleiders niet doorgegaan doordat het akkoord pas op woensdag (23 december) tot stand gekomen is (dus na laatste parlementaire zitting, nvdr). Om het akkoord van 2000 bladzijden goed te kunnen doornemen heb je een team nodig met specialisten in de verschillende domeinen. Ik denk dat (EU-hoofdonderhandelaar) Barnier zijn job goed gedaan heeft, maar je weet maar nooit. De mensen die het akkoord geschreven hebben, zijn ambtenaren, maar uiteindelijk zijn het wij, de parlementairen , die verantwoording zullen moeten afleggen aan de burgers.

“Tot gisteren hadden we de eerste bladzijde van het akkoord nog niet gezien.”

“De laatste weken is er waarschijnlijk weinig veranderd aan de teksten, maar tot gisteren hadden we de eerste bladzijde van het akkoord nog niet gezien. Barnier informeerde ons over het politiek proces, maar van de juridische teksten wisten niets. Dat is ook het verschil met andere handelsverdragen, waar tijdelijke teksten wel beschikbaar worden gesteld. ”

“In principe blijven het VK en EU vrij om hun eigen regelgeving te stemmen. Maar als één van de twee partijen vindt dat de andere zich te buiten gaat aan oneerlijke concurrentie, dan kan die de toegang tot haar markt van die andere beperken. In theorie blijft de vrijheid totaal, maar in de praktijk zal men voorzichtig moeten zijn om toegang tot de andere markt te behouden.”

Model voor andere handelsakkoorden

“Ik wil toch opmerken dat het niet klopt dat de EU-wetgeving strenger is dan de Britse. De Britse regering is ambitieuzer dan de Europese Unie inzake financiële en milieuwetgeving. Dus het VK zou de EU onder druk kunnen zetten om haar regulering te verbeteren. Zo zou deze overeenkomst een model kunnen zijn voor toekomstige handelsakkoorden, want er is een mechanisme ingebouwd dat beide partijen naar boven duwt, terwijl traditionele handelsakkoorden de normen naar beneden halen. Tenminste, dat is toch wat ik voorlopig afleidt uit de informatie die ik tot nu toe ontvangen heb.”

“Als er een conflict is, dan moet er eerst een dialoog volgen. Als men er niet uitgeraakt, dan kan elk van de partijen maatregelen treffen. Er is een arbitragepanel opgezet om te oordelen of de interpretatie van de partijen over de maatregel waarover onenigheid is klopt. Het oordeel van het arbitragepanel zal er niet toe leiden dat de ene partij haar maatregel moet intrekken maar wel dat de andere tegenmaatregelen kan opleggen.”

“Het VK zou de EU onder druk kunnen zetten om haar regulering te verbeteren. Zo zou het Brexit-akkoord een model kunnen zijn voor toekomstige handelsakkoorden”

“Deze vorm van arbitrage kan niet vergeleken worden met het ‘ISDS‘-systeem dat typisch is voor vrijhandelsakkoorden, want hier gaat het over arbitrage tussen twee overheden, niet over bedrijven die wetten kunnen aanvechten. Bovendien verhinderen de conclusies van de arbitrage niet dat maatregelen genomen worden, maar laat de andere toe om tegenmaatregelen te nemen. In tegenstelling tot ISDS zal het niemand dwingen om wetten aan te passen.”

Met de Brexit stapt het VK ook uit het Europees Emissiehandelsysteem (EU ETS), dat de uitstoot van de industrie in Europa bundelt en geleidelijk aan vermindert.

Lamberts: “Het EU-ETS moet herdacht worden nu het VK vertrekt, maar op dat gebied verwacht ik geen oneerlijke concurrentie van de Britten, want ze zijn ambitieuzer dan wij.  Ik verwacht wel mogelijk oneerlijke concurrentie inzake de arbeidsmarkt. De arbeidswetgeving is veel lakser in het VK, en nu al hebben de Britten ‘zero hour’ contracten die de bedrijven niet verplicht om effectief werk te geven (maar wel de werknemer verplicht om ter beschikking te staan voor het geval er werk zou zijn, nvdr). Maar het moet gezegd dat Europa zich ook niet echt bezig gehouden heeft met sociaal beleid, en er is nu al oneerlijke concurrentie in de Europese binnenmarkt. Het bekendste voorbeeld is de transportsector met de chauffeurs uit de oostelijke landen die bij ons (aan lage lonen) kunnen werken. Dus zal de Brexit op dat gebied niet veel veranderen.”

Noord-Ierland

Wat de laatste tijd niet meer ter sprake kwam was het statuut van Noord-Ierland.

Philippe Lamberts: “Er zal geen grens zijn tussen de Ierse Republiek en Noord-Ierland. De grenscontroles zullen gebeuren tussen Groot Brittannië en Noord-Ierland. De facto zal Noord-Ierland deel uitmaken van de Europese binnenmarkt. Dat principe hebben de Britten al een jaar geleden geslikt en een paar weken geleden is dat praktisch uitgewerkt.”

“De Britten hebben een jaar geleden al geslikt dat de grenscontroles zullen komen tussen het VK en Noord-Ierland.”

Migratie: von der Leyen en de socialisten extreem-rechts achterna

De Europese Commissie onder voorzitter Ursula von der Leyen liet vorig jaar het Europees Commissariaat voor migratie omdopen tot commissariaat voor ‘de bescherming van de Europese levenswijze‘.

Lamberts: “Wat betekent dat, ‘Europese levenwijze’? Die naamsverandering was een tegemoetkoming aan extreem rechts, maar ook in haar beleid streeft  de commissie Ursula von der Leyen niet naar een redelijk evenwicht, enkel naar een versterking van het ‘fort Europa’. En ze staat daarin niet alleen. In de meeste landen ten noorden van ons zijn de socialistische partijen anti-migratiepartijen  geworden.

Verder spraken we Philip Lamberts nog aan op de geheime prijsafspraken die de Europese Commissie maakt met de farmabedrijven over de covid-19-vaccins.

Philippe Lamberts over de Vaccins:

We vragen ook aan Marc Botenga, EU-parlementslid voor PTB/PVDA, een eerste reactie op het Brexit-handelsakkoord. Hij is er iets minder gerust in dat de deal nog kan aangepast worden moest dat nodig zijn: “Ik zal heel goed kijken naar de sociale clausules van het akkoord, want ik wil er zeker van zijn dat Britse en EU-werknemers niet tegen elkaar uitgespeeld worden. Ik ben alvast niet tevreden dat een akkoord van 2000 pagina’s in werking treedt zonder dat het parlement daar zijn zeg over heeft kunnen doen. Het parlement kan het in theorie nog altijd tegenhouden maar in de praktijk zal dat niet het geval zijn.” Volledig interview met Marc Botenga HIER.

Marc Botenga (PTB) over de Brexit-deal:

0 Comments on “Brexit-akkoord als model voor toekomstige handelsakkoorden?”

Leave a Comment