Klimaatzaak komt voor

bron: klimaatzaak.eu

De Klimaatzaak nadert  langzaam maar zeker haar ontknoping. De zaak van een burgercollectief tegen het gebrek aan klimaatbeleid van de vier Belgische regeringen komt volgende week, na meer dan  zes jaar, eindelijk voor. We bellen Francesca Vanthielen, die woordvoerder is voor Klimaatzaak vzw.

De vertraging is niet te wijten aan het gerechtelijk apparaat maar aan de overheden zelf. Vooral Vlaanderen lag dwars door de zaak procedureel te vertragen. In 2014 werd geëist dat tegen 2020 de CO2-emissies met 25% zouden beperkt worden ten opzichte van 1990. Die deadline is ondertussen al gepasseerd, de daling is rond 20% blijven steken en dus wordt het nog moeilijker om de 42% te halen die Klimaatzaak eist.

Francesca Vanthielen: “Een overheid heeft een zorgplicht en moet de burger proberen te beschermen tegen een komend gevaar. Dat hebben onze overheden gedaan met covid-19, en dat zouden ze ook moeten doen als het over de klimaatwijziging gaat.”

“Economische studies tonen aan dat de nodige investeringen zullen renderen. Het is geen ramp als je de kortere-termijndoelstellingen niet haalt. Je hebt de keuze hoe je tot een 100% emissiereductie komt in 2050:  je kunt weinig doen op korte termijn en dan een extra inspanning later. Studies tonen aan dat dat de duurdere oplossing is. Het is goedkoper als je meer doet bij de start.”

In Nederland is de overheid definitief in het ongelijk gesteld in de gelijkaardige Urgenda-zaak. Vanthielen: “Dat heeft belangrijke gevolgen gehad. De steenkoolcentrales zijn gesloten of draaien op verminderde doorzet, en er is een klimaatwet. Er is ook een groot maatschappelijk debat op gang gekomen en een vraag naar meer transparantie.”

Er werd geargumenteerd dat de eis tot klimaatactie niet via de rechter kan afgedwongen worden omdat dat een schending van de scheiding der machten zou zijn. Francesca Vanthielen: “Dat was een argument dat aangehaald werd vóór de zaak in Nederland gewonnen werd. Ondertussen loopt er ook in Ierland een klimaatzaak, en recentelijk is in Frankrijk L’affaire Du Siecle uitgesproken. Dus de geesten binnen de juridische wereld rijpen.”

Klimaatzaak eist een ‘dwangsom’ van een miljoen euro per maand bij veroordeling. Dat is nodig omdat de Belgische overheden, in tegenstelling tot de Nederlandse, een gerechtelijke uitspraak al wel eens durven te negeren. Ook blijken boetes geen effect te hebben als ze te laag zijn, zoals de juridische actie voor propere lucht aantoonde.

De Klimaatzaak komt dinsdag voor en loopt negen dagen. Het kan dan nog enkele maanden duren voor er een uitspraak komt. Daarna kunnen de vier regeringen elk nog beroep aantekenen.

Podcast: Play in new window | Download

Subscribe: Apple Podcasts | Android | RSS