NewB: de Laatste Horde voor de Coöperatieve bank

Na acht jaar  werk achter de schermen is het zover: de coöperatieve bank NewB zit in de finale van de opstartfase. “Als de laatste horde genomen wordt heeft Belgie vanaf  april 2020 een ethische bank die alle bankaire producten aanbiedt.”, aldus Koen De Vidst van NewB, bij ons te gast.

Maar om groen licht te krijgen van de Nationale Bank van België (NBB) moet NewB  in november eerst  30 miljoen € aan startkapitaal ophalen. En daarvoor kijkt ze naar de bestaande- maar ook naar nieuwe coöperanten.

Koen De Vidts:”Het ophalen van de 30 miljoen is één van de laatste stappen in het proces,  maar als dit niet lukt dan eindigt het verhaal om een bank te worden.”

Het idee om een coöperatief bankalternatief op te zetten ontstond na de bankencrisis van 2008. “De financiële crisis was het gevolg van de risico’s die genomen werden. En die risico’s werden genomen omdat ze veel te veel betaald werden. Die mensen leven in een gouden kooi met hoge lonen, grote  bonussen, aandelen, een genereus pensioenplan… Telkens als er iets passeert dat moreel niet verantwoord is verhindert de gouden kooi dat ze zich aan hun principes houden. Maar op den duur zit je in een ethisch hellend vlak.”

“Wij proberen dat te vermijden  bij NewB door een maximale loonspanning van 1 op 5 aan te houden en  geen bonussen, geen bedrijfswagens en geen aandelenopties. De meeste banken publiceren tegenwoordig wel hun loonspanning tussen de mediaan en het loon van de PDG en dat loopt al in de tientallen. ”

“Ikzelf werkte destijds bij de coöperatieve Bacop bank die ondertussen niet meer bestaat. Bacop heeft de coöperatieve structuur verlaten omdat toen het idee heerste dat schaal alles was en dat je moest groeien om niet te verdwijnen. Ook de Nationale Bank drong daarop aan. Toen  begon de digitalisering en men dacht dat er een sterke prijsconcurrentie zou komen waardoor  schaalvergroting nodig zou zijn. Maar dat klopt niet want mensen kijken ook naar andere zaken.  Tijdens de financiële crisis van 2008 waren het niet de grootbanken maar de coöperatieve en kleinere banken die geen hulp nodig hadden. “

“Sedert 2011 hebben we voortdurend geprobeerd om een bank op te starten maar er werden soms zelfs geen openingen geboden om erover te beginnen spreken want de opgelegde voorwaarden waren onhaalbaar zwaar. Ondertussen zijn we begonnen met verzekeringsproducten aan te bieden die ons wat inkomen geven. We bieden familiale-, fiets- en autoverzekeringen aan en zullen binnenkort het volledig verzekeringsgamma aanbieden. En dat doen we ook op een meer ethische manier. Enerzijds zorgen we ervoor dat de verzekeringspot duurzaam belegd wordt.   Anderzijds gaan we ons niet te buiten aan microsegmentatie. Microsegmentatie bestaat erin door zoveel mogelijk informatie van klanten te verzamelen en dan de verzekeringspremie te laten afhangen van het gezondheidsrisico van de verzekerde. Iemand met een laag risico zal zo dus minder betalen maar voor een persoon met een hoog risico wordt het moeilijk om zich te verzekeren. Het solidariteitsprincipe wordt daarmee onderuit gehaald.”  (Noot:  Microsegmentatie doet denken aan de praktijk van Dynamic Pricing waarover onze VS correspondent Derek Monroe het enkele weken geleden had).

Er was kritiek op NewB omdat de coöperatie acht jaar gespendeerd heeft aan het verkrijgen van een banklicentie.  Het is namelijk mogelijk om ook bancaire activiteiten uit te oefenen zonder banklicentie van de Nationale Bank. Door dat te doen zou NewB zich al op de mark kunnen zetten hebben en meer inkomsten genereren dan nu het geval is. Want ondanks de verzekeringsproducten werd over de afgelopen jaren tweederde van het eerder opgehaald kapitaal verbruikt om de aanvraag voor te bereiden.  Indien NewB al zou gestart zijn met bancaire producten zouden er niet alleen meer inkomsten geweest zijn, volgens sommigen  zou de Nationale Bank (NBB) zelf uiteindelijk aan NewB gevraagd hebben om toch maar een banklicentie aan te vragen.

Koen De Vidts: ” Juist omdat we alle verzekerings- en bankproducten wilden  aanbieden zijn we voor het volledig bankdossier gaan. De firma’s die bankactiviteiten uitoefenden zonder volledige NBB bankstatuut , zoals Optima of Kaupthing, moesten toch gedeeltelijke banklicenties hebben waarvoor ook  telkens door een procedure moest gegaan worden.”

“Er is de afgelopen 50 jaar geen enkele bank opgericht die geen deel vormt van een andere bank. We willen de eerste bank zijn die actief is gans Belgie waar je je loon kan storten op een ethische rekening en die je alle basisproducten aanbiedt. Geen enkele bestaande bank kan beweren dat elke euro ethisch beheert wordt. De uitdaging nu is dus om een dergelijke bank te realiseren in handen van burgers en sociale organisaties.”

De afgelopen jaren werd bij 52.000 cooperaten, bijna 160 sociale organisaties al enkele miljoenen opgehaald.  Maar dat volstond niet om de uitgaven de afgelopen jaren te dekken en daarom werd/moest ook de Franse verzekeraar Monceau als derde financieringspijler ingebracht worden. Nu eist de Nationale Bank dat NewB 30 miljoen extra aan startkapitaal ophaalt  vooraleer ze een volledige banklicentie krijgt. Daarvoor stapt NewB dus naar het publiek.

“We zijn op zoek naar investeerders. Dat geld dat we ophalen is geen spaargeld maar wordt omgezet in aandelen van de coöperatieve. Als het later echt misloopt ben je zoals elke aandeelhouder je geld kwijt. Maar niet zolang er geen licentie afgeleverd is. Het geld dat mensen via Newb.be storten komt op een geblokkeerde rekening terecht. Als eind november blijkt dat de nodige 30 miljoen er niet is wordt de inleg teruggestort. Als het geld er wel is dan blijft het ook nog geblokkeerd tot de banklicentie er effectief is, eind februari. Dus hebben de mensen zekerheid dat hun geld teruggestort zal worden als NewB er niet in slaagt om een banklicentie te bekomen. Pas als de bank er is zal het geld omgezet worden in aandelen. Dan zit de belegging voor zeker drie jaar vast aangezien een uitstap wettelijk niet toegestaan is in de eerste drie jaar na de opstart van een bank.”

“Als de banklicentie er komt kan je vanaf april 2020  zicht- en spaarrekening openen, kunnen kredieten voor investering in hernieuwbare energie of isolatie aangevraagd worden, kunnen bijkomende verzekeringen genomen worden. De bankkaarten zullen twee maanden later beschikbaar zijn, een jaar later de fondsen.  In de toekomst is het de bedoeling om een dividend uit te keren aan de coöperanten, maar ten vroegste vanaf het vijfde jaar.”

“Er bestaan drie soorten aandelen: A, B en C. De 158 sociale organisaties zitten in het A-college van de algemene vergadering. De laatste organisatie die erbij gekomen is is Ecopower. In het B-college zitten de burgers.  De grote, institutionele,  investeerders vormen het C-college. Naast Monceau zitten daarin ook de Stichting voor Toekomstige Generaties en Smart,   vormt het C-college. Elke beslissing moet een meerderheid krijgen in elk van de drie college’s.”

Podcast: Play in new window | Download

Subscribe: Apple Podcasts | Android | RSS