Antwerpse adviesraden voor vastgoedprojecten en milieu aan banden gelegd op basis van geheime evaluatie

foto: RC

In november besliste het stadsbestuur om twee adviesraden in te krimpen of af te schaffen, op basis van een evaluatie die geheim gehouden wordt. Sam Voeten (CD&V) en Ilse van Dienderen (Groen) interpelleerden tijdens de gemeenteraad.

De adviesraden GECORO en  ADOMA adviseren het stadsbestuur over respectievelijk ruimtelijke ordening en milieu. Vooral de GECORO bracht in het verleden het stadsbestuur in verlegenheid met kritisch advies over stedelijke vastgoedprojecten. Het stadsbestuur beliste in november om de GECORO in te krimpen tot het wettelijk minimum, in omvang en bevoegdheden, terwijl de aviesraad voor milieu en duurzame ontwikkeling, ADOMA, verdwijnt.  Het stadsbestuur had bovendien nagelaten om te melden dat het de ADOMA zou afschaffen. Als klap op de vuurpeil doet verantwoordelijk schepen Annick De Ridder er alles aan om de resultaten van de evaluatie van de GECORO publiek te maken. Van de werking van de adviesraad over milieu en duurzame ontwikkeling is er volgens de gemeenteraadsleden zelfs geen evaluatie gebeurt.

Sam Voeten: “De audit moest het opodoeken van de adviesraden verantwoorden terwijl we in het rapport net lezen dat ze goed werk leveren. Dat was niet de gewenste uitkomst voor de schepen.”

RC: Het stadsbestuur heeft het niet over een afschaffing van ADOMA maar over een overheveling van de milieuadviesen naar de GECORO.
Ilse van Dienderen: “Men heeft een aantal expertises over duurzame ontwikkeling nu inderdaad ook in de GECORO gebracht maar eigenlijk schaft men daarmee de adviesbevoegdheid over milieu en klimaat af en dat resulteert in een democratisch deficit. ”

Ilse van Dienderen: “Door te dreigen om  rapporten in de toekomst zelfs voor de gemeenteraadsleden geheim te houden maakt schepen Annick De Ridder haar agenda duidelijk.”

“De adviesraad over ruimtelijke ordening is een decretale (wetelijke) verplichting door Vlaanderen opgelegd dus kan niet afgeschaft worden, en maar goed ook. De GECORO is de enige adviesraad die nu nog decretaal verplicht is. De vorige Vlaamse regering heeft al een aantal adviesraden afgeschaft. Vroeger waren er ook sport-, milieu- en cultuurraden verplicht. Nu is het aan de lokale besturen zelf om te bepalen of ze die andere raden nuttig vinden.”

RC: Maar is het wel een probleem dat de ADOMA afgeschaft wordt? De respons van het stadsbestuur was dat de expertise in verband met milieu en duurzame ontwikkeling niet opgedoekt wordt maar gewoon toegevoegd wordt aan de bestaande GECORO. Er wordt wel eens geklaagd dat er teveel postjes zijn. Nu doet het bestuur een sanering en is het ook niet goed. Volstaat de beoordeling van duurzame ontwikkeling en milieu binnen de commissie voor ruimtelijke ordening niet?
Ilse van Dienderen: “Neen, dat is niet voldoende. Bijvoorbeeld  omdat de GECORO zich niet bezig houdt met klimaatbeleid puur sang, dat gaat alleen over ruimtelijke plannen. Alles wat we doen rond energie, terugdringen van CO2 uitstoot vindt nergens een plek. ”

RC: En wat gebeurt er precies met de GECORO?
Ilse van Dienderen: “Die wordt ingekrompen tot 17 leden. Dat is het wettelijk minimum en we denken dat voor een stad als Antwerpen 21 leden niet overdreven is. We hebben voorgesteld om andere stemmen op te nemen zoals, jeugd, senioren, maar men wil de adviesraad dus inkrimpen tot het minimum.”

RC: Schepen Annick De Ridder verwijst naar een audit die gebeurd is. De argumentatie is ‘wij voeren gewoon uit wat ons door een onafhankelijke audit geadviseerd werd.’
Ilse van Dienderen: “De audit is niet zomaar besteld. De boodschap die met de opdracht tot de audit meegegeven werd door het stadsbestuur was dat ze de GECORO te groot vindt. ‘Kijk eens of die niet te groot is.’ Dat is de strategie in dit stadsbestuur: Weinig transparantie,  ‘als je iets wilt te weten komen moet je het maar gaan vragen’. Ook zo met deze audit.  Dat ‘vragen’ moet dan gebeuren via het inzagerecht (van Dienderen bedoelt dat antwoorden op vragen niet gegeven worden tijdens de gemeenteraad, nvdr).   Dit auditrapport is een geheim document waarvoor je een afspraak moet maken om het  in te kijken. Dat kan enkel tijdens de kantooruren dus moet je verlof nemen om dat te kunnen doen.”

RC: Wat is de argumentatie om dat auditverslag geheim te houden?
Ilse van Diederen: “Dit stadsbestuur houdt blijkbaar als algemene regel aan dat audits ‘gevoelige informatie’ bevatten, maar veel gevoelige informatie heb ik in dit document niet in aangetroffen.”
Sam Voeten (CD&V): “Het is moeilijk om je job van gemeenteraadslid goed te doen als je moet afgaan op documenten die voor je worden weggehouden. In de commissies moeten we de zaken voorbereiden en dus vragen stellen. Een schepen zegt op een bepaald moment dat er iets zal uitgevoerd worden op basis van een audit maar  dat ze niets wil zeggen over de inhoud omdat het een geheim document is. Dus je moet een aparte afspraak maken, tijdens de kantooruren. Als je dan ziet wat erin staat dan weet je ook waarom ze dit angstvallig proberen van je weg te houden. Het lijkt er een beetje op dat de audit opgestart is met als doel de GECORO op te doeken terwijl we in de het rapport lezen dat de GECORO goed werk levert. Ik neem aan dat dat niet de gewenste uitkomst was voor de schepen.”

RC: De GECORO krimpt van 21 naar het minimum van 17 leden. Is dat de enige verandering? Op de gemeenteraadscommissie vermeldde je dat er een aantal positieve punten waren in de nieuwe regeling, bijvoorbeeld het betrekken van de stadsbouwmeester.
Sam Voeten: “Bij de inkrimping van 21 naar 17 plaatsen valt het op dat de vakbonden geviseerd worden, waarschijnlijk niet toevallig met een N-VA schepen. (Vroeger had elke vakbond een plaats in de GECORO. Die vertegenwoordiging wordt gereduceerd tot één voor de drie bonden samen, nvdr). Ik ben van CD&V maar niet gelieerd aan een zuil en  ik vind het toch opvallend dat alleen de vakbonden het gelag moeten betalen. Ik zou ook reageren moest men dit doen met de werkgevers.”

“Er zijn inderdaad positieve punten aan de hervorming maar die zijn toch zeer beperkt en veel meer dan het betrekken van de stadsbouwmeester valt niet te melden. En naast het verminderen van het aantal leden zijn er ook inhoudelijke aanpassingen. De GECORO  geeft ook advies over hoogbouw; in de beslissing staat duidelijke dat men die bevoegdheid wil inperken. Men weet dat de GECORO zeer degelike kwaliteitsvolle adviesen geeft die soms kritisch zijn voor de hoogbouwprojecten.”

RC: Het afschaffen van de ADOMA zou gejustifieerd worden op basis van één  gesprek. Annick De Ridder stelde echter dat er wel degelik gesproken is met de leden van de  adviesraad.
Ilse van Dienderen: “In de audit die ik ben gaan inkijken ben zit er één pagina over de werking van de ADOMA. De evaluatie van ADOMA was niet de opdracht van de audit en die evaluatie is gebaseerd op  één  gesprek met de plaatsvervangende voorzitter van de adviesraad. De andere leden zijn op geen enkele wijze betrokken geweest bij de evaluatie van de werking en op basis van dat ene gesprek concludeert men dat de relevantie van de adviesraad beperkt is. ”

RC: Volgens Annick De Ridder hebt  u door die pagina uit het auditrapport te vermelden de vertrouwelijkheid geschaadt. Ze dreigde ermee om in de toekomst ook geen inzagerecht meer te geven aan de gemeenteraadsleden.
Ilse van Dienderen: “Dat is een heel degoutante uitspraak waarmee ze haar echte agenda duidelijk maakt.  Toen ik het rapport ben gaan inkijken heb ik duidelijke gemaakt dat ik nota’s zou nemen en die dan zou gebruiken op de gemeenteraad zonder namen of andere vertrouwelijke informatie te onthullen.  Dat is onze job als gemeenteraadslid. De Algemeen Directeur knikte. ”

RC: En moest die audit wel geheim gehouden worden?
Ilse van Dienderen: “Volgens mij niet. Deze ‘audit’ had gewoon een evaluatierapport kunnen genoemd worden. Het ging hier niet over een audit naar financiele malversaties met bedrijfsgeheimen of met namen van mensen.”
Sam Voeten: “Het document bevat inderdaad geen namen van personen. Dit is een beproefde strategie: men wil beleid voeren, men wil dat objectoef verantwoorden en bestelt een audit. Een audit is een ambtelijke evaluatie dus daar kan men zich dan achter verschuilen maar hier ziet men dat de beslising niet strookt met de inhoud van de audit. Het is heel vreemd dat je je werk als gemeenteraadslid moet doen op basis van documenten waarover je niets mag zeggen. Dat klopt niet. Op die manier kan je je oppositiewerk niet doen maar bovendien heeft de Antwerpenaar het recht om te weten wat er in dat evaluatierapport staat. En dat is dat de GECORO goed werk levert en dat er enkel wat vergader-technische verbeteringen mogelijk zijn. De bedoeling van de audit was om de afschaffing te verantwoorden maar ze hebben juist het tegenovergestelde bereikt want het rapport zegt dat de GECORO goed werkt. Die boodschap wilde men liever niet naar buiten laten komen. ”

RC: Volgens milieu-schepen Tom Meeuws (sp.a) wordt de ADOMA helemaal niet afgeschaft maar ‘vervelt’ die tot de Klimaatraad. Bovendien zou Antwerpen met deze stap gewoon hetzelfde doen als Mechelen.
Ilse van Dienderen: “Deze Klimaatraad zal geen adviesraad zijn.  Het is een soort staten generaal, één hoogtepunt waar mensen hun zeg kunnen doen, maar geen duurzaam proces waarbij beleidsdocumenten gescreend en geadviseerd worden en op hun draagvlak getest worden. Ook de verwijzing naar Mechelen gaat niet op. In Mechelen heeft er overleg plaatstgevonden. Daar heeft de schepen samen met de bestaande Milieuraad nagedacht over hoe bestuur en adviesraad elkaar kunnen versterken. Dus een gezamenlijk proces van samenwerking en overleg. Bovendien heeft Meeuws toegegeven dat er op geen enkele manier overleg gepleegd is met de leden van ADOMA alvorens tot de schrapping te beslissen. “