De spanning tussen de NAVO en Rusland rond Oekraїne loopt op. Al enkele weken wordt in de westerse media gewezen op een troepenopbouw door Rusland aan de Oekraїense grens. “Een inval is imminent”. De Russen, van hun kant, voelen zich bedreigd door het oprukken van de vijandige NAVO tot aan hun grens. Ludo De Brabander van Vrede pleit voor een deëscalatie.
Ludo De Brabander: “Rusland en de NAVO zijn beiden kernmachten. Een verdere escalatie kan leiden tot een confrontatie tussen twee grootmachten. Europa moet alles uit de kast halen om te zorgen dat het niet zover komt. De spanning gaat terug tot de eerste uitbreiding van de NAVO in 1997. Op de NAVO-top in 2008 werd dan de deur opengezet voor het NAVO-lidmaatschap van Oekraїne en Georgië. Niet toevallig dat de Russen kort daarna tussenkwamen toen Georgië een opstand van nationalisten in Zuid- Ossetië wilde onderdrukken.”
“Voor de Russen is er een rode lijn: een uitbreiding van de NAVO met Oekraїne ziet het als een rechtstreekse bedreiging voor haar veiligheid, want het zou betekenen dat er een directe grens van 3.200 kilometer komt tussen het Westers militair blok en Rusland. De NAVO stelt dat elk land het recht heeft om zijn eigen veiligheidssysteem te kiezen. Stel je voor dat China een militair akkoord zou sluiten met Mexico en/of Canada… Verder moeten we ook op de Monroe-doctrine wijzen, waarbij de VSA zich het recht toeëigenen om te interveniëren in Latijns-Amerika. De VSA heeft met de Cubacrisis heel duidelijk gemaakt dat ze geen troepen van andere grootmachten in hun hemisfeer dulden.“
Neutrale staat
“Er zou een afspraak kunnen gemaakt worden dat Oekraїne tot geen van beide invloedssferen zou mogen behoren en dat het land, zoals Oostenrijk destijds, een neutrale staat zou worden. Een bufferstaat met veiligheidsgaranties voor Oekraїne, en afspraken over de aanwezigheid van troepen aan de grenzen. Nu heb je een militarisering met de Russische troepenopbouw aan de grens en anderzijds de wapenleveringen van de NAVO aan Oekraїne. Turkije heeft drones geleverd, Frankrijk pantservoertuigen, Groot-Brittannië heeft beloofd om marinebasissen te helpen bouwen. De NAVO houdt ook regelmatig manoeuvres in de buurt van de Russische grenzen.”
“Rusland heeft twee verdragsteksten voorgelegd: een verdrag met de NAVO en een verdrag met de VSA. Daarin wordt gevraagd dat de NAVO niet verder zou uitbreiden richting Rusland. De teksten bevatten ook een voorstel voor een veiligheidsarchitectuur. Die teksten lijken me een goede basis voor een akkoord. Zaken zoals het voorstel om geen raketten op te stellen in de grenszones, afspraken rond troepenopbouw. Het idee dat veiligheid ondeelbaar is: beide partijen moeten zich veilig voelen om vooruit te geraken. ”
“ In 2015 zijn de Minsk II-akkoorden afgesloten tussen Rusland, Oekraїne, Frankrijk en Groot-Brittannië. Daarin stond een staakt-het-vuren van de oorlog in Oost-Oekraїne, maar ook dat er een politiek proces moest komen om Oekraїne te decentraliseren en respect te garanderen voor de rechten van minderheden. Dat akkoord blijft dode letter. Druk op het naleven van die afspraken door beide partijen zou de zaak ook vooruit helpen.”
Geen uitbreiding
Er zouden destijds toezeggingen gebeurd zijn door de NAVO om niet uit te breiden. Klopt dit, en komt de NAVO haar afspraken niet na? Ludo De Brabander: “Om de hereniging van Duitsland mogelijk te maken, moest de Sovjet-Unie overhaald worden om haar troepen uit Oost-Duitsland weg te halen. Toen is er een reeks afspraken gemaakt die nooit formeel op papier gezet en ondertekend zijn. Die zijn verzameld op het National Security Archive. Daaruit blijkt dat verschillende westerse leiders beloofden om de NAVO-grenzen geen duim op te schuiven naar het oosten. De grote fout van Gorbatsjov is dat hij in zijn naïviteit die beloftes niet heeft laten vastleggen. De tijdsgeest was toen anders. Zelfs binnen de NAVO werden na het verdwijnen van het Warschaupact vragen gesteld over het nut van de NAVO. Niemand had gedacht dat de NAVO zich zou kunnen heruitvinden als mondiale militaire organisatie met enorme geostrategische ambities en territoriale uitbreiding.”
Podcast: Play in new window | Download
Subscribe: Apple Podcasts | Android | RSS
0 Comments on “Oekraїne: “De Russische teksten kunnen dienen als basis voor een akkoord””
Leave a Comment