Klimaatzaak: wordt vervolgd … in 2023

Activisten en burgers startten in 2014 een rechtzaak tegen de Belgische overheden om die te verplichten de klimaatwijziging meer doortastend aan te pakken. In juni 2021 werden de klagers in het gelijk gesteld. Toch komt er een nieuwe rechtzaak. Pas in 2023, maar toch sneller dan verwacht, zegt Francesca Vanthielen van Klimaatzaak.

Francesca Vanthielen: “Vorig jaar oordeelde de rechter inderdaad dat de overheden onvoldoende actie nemen om de klimaatdoelstellingen te halen. De rechter liet echter na om reductiedoelstellingen op te leggen, waardoor er niets is gebeurd. Daarom hebben we besloten om in beroep reductiedoelstellingen te bekomen.”

“In Nederland heeft de rechter wel reductiedoelstellingen opgelegd. In Duitsland niet, maar daar is men wel in actie geschoten en is er een nieuw ambitieus klimaatplan opgesteld. In ons land wijzen de overheden naar elkaar.”

Het Belgisch klimaatbeleid volgt een grotendeels confederaal model, waarbij het de gewesten zijn die het beleid maken en de nationale overheid die coördineert, niet oplegt. De nationale overheid heeft vooralsnog een impact via de windmolenparken op zee en de NMBS. In principe zijn ook de elektriciteitscentrales een nationale bevoegdheid, maar het dossier van de gascentrales toont aan dat de gewesten uiteindelijk het beleid grotendeels bepalen doordat zij de vergunningen leveren of weigeren.

Francesca Vanthielen: “Er is bijzonder weinig samenwerking tussen de overheden. Na de uitspraak is er op elk niveau absolute stilte gevolgd. Na honderd dagen wachten hebben we een brief gestuurd naar premier De Croo met de vraag wat het plan is en wat de vier overheden gaan ondernemen. Ook daar hebben we geen respons op gekregen. Twee maanden nadien hebben we dan beroep aangetekend. “

Recentelijk werd de kernuitstap gedeeltelijk uitgesteld. Ter compensatie vroeg regeringspartij Groen een investering van 8 miljard in energietransitie. Uiteindelijke werd beslist om de investering te beperken tot een half miljard. Een week later werd wel besloten om een miljard extra uit te geven aan bewapening.

Francesca Vanthielen: “We weten niet hoe dat (half miljard) aangewend zal worden, maar het is vooral te weinig. Men verwijst altijd naar de kost maar zegt nooit wat de kost zal zijn  als we te weinig doen en te laat actie ondernemen. Momenteel volstaan de acties die we ondernemen enkel om te voorkomen dat de CO2 uitstoot stijgt, niet om  de curve naar beneden te halen.” 

Het zal nog tot de herfst van volgend jaar duren vooraleer de zaak opnieuw voorkomt. Toch zegt Vanthielen dat dit ‘bijzonder snel is’.
“In Brussel duurt het al snel zes jaar voor een zaak voorkomt. Het Hof van Beroep heeft bevestigd dat de zaak in spoed zal behandeld worden. Alle argumenten worden via de rechtbank gecommuniceerd en de zittingen zullen inderdaad volgend jaar in september doorgaan. De voorafgaande conclusierondes zijn effectief nodig en nemen hun tijd.” 

Podcast: Play in new window | Download

Subscribe: Apple Podcasts | Android | RSS